گونه‌شناسي نگرش به زن در پژوهش‌هاي علمي در پرتو كلام امام علي (ع)

نوع نگرش امام علي(ع) به زن، ازجمله مهم‌ترين و بحث‌برانگيزترين موضوعات نهج‌البلاغه است كه تاكنون صاحب‌نظران بسياري را به قلم‌فرسايي وا‌داشته است كه نظرات اغلب آنان با يكديگر و چه‌بسا با حقيقت، فاصله بسيار دارد. در اين مقاله كه به دو شيوۀ توصيفي و تحليل محتوايي انجام شده، ديدگاه محققان و ايده‌پردازان در اغلب شروح نهج‌البلاغه و نيز كتاب‌ها و مقالات علمي، بررسي و گونه‌شناسي شده و در چهار گروه فكري قرار گرفته‌اند: گروه اول سخنان امام علي(ع) را حمل به‌ظاهر كرده‌اند؛ گروه دوم با ارائۀ دلايلي به توجيه منطقي سخنان حضرت پرداخته‌اند؛ گروه ديگر انتساب كلام به حضرت را منتفي مي‌دانند و گروه چهارم با نگاهي سطحي، به امام علي(ع) نسبت زن‌ستيزي داده‌اند. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه محيط جغرافيايي و شرايط زماني، اجتماعي و ديني در شيوه تبيين كلام امام(ع) اثرگذار بوده است. با وجود شرح‌ها و پژوهش‌هاي فراوان، جنبه نوآوري در برخي از آن‌ها كم و يا حتي در برخي موارد تكرار سخن شارحان پيشين است. در اين ميان نظرات شارحان معاصر نسبت به زن منطقي‌تر بوده و افراط‌وتفريط كمتري در آن‌ها به چشم مي خورد.