ديدگاه قاضي‌نعمان درتأويل آيات و احكام فقهي

قاضي‌نعمان ابن‌حيون (متوفي 363 ق) از جمله انديشمندان فاطمي است كه به تأويل رمزگرايانه آيات فقهي اهتمام ورزيده است. او احكام فقهي را ظاهر شريعت، و ايمان و معرفت را بطن پنهان آن و داراي مراتب مي‌داند. وي با تعريفي كه از ايمان كرده، آنچه را كه مكلف از دعائم «ولايت، طهارت، صلوة، صوم، زكاة، حج، جهاد» انجام مي‌دهد حدّي از حدود دين دانسته و با تأكيد بر توأم بودن ايمان و عمل، و استفاده از آيات قرآن و روايات پيامبر (ص) و ائمه تا امام جعفر صادق (عليهم السلام) به تأويل رمزي احكام و آيات فقهي پرداخته است. اين مقاله با روش توصيفي‌تحليلي براي كشف مباني فكري قاضي‌نعمان، روش و ديدگاه او را در تأويل احكام و آيات فقهي مورد بررسي قرار داده و دريافته وي شديداً متأثر از مذهب اسماعيليه آيات فقهي را بر مبناي مهمترين ركن اعتقاديشان يعني «ولايت» تأويل كرده كه بر پايه دليل منطقي استوار نمي‌باشد.