بررسي نقش توانمندي ها و محدوديت هاي ژئومورفولوژيك در توليد فضاي شهر با استفاده از GIS (مطالعه موردي: شهر سمنان)

فرايندهاي طبيعي به ويژه ژئومورفولوژي نقش مهمي درروند مكانيابي، برنامه ريزي و توسعه شهرها بر عهده دارد. به نحوي كه از گذشته تاكنون سعي شده كه بهترين مكان به لحاظ محيطي وژئوموفولوژيك براي استقرار و روند توسعه فيزيكي شهرها در نظر گرفته شود. در پژوهش حاضر به بررسي ژئومورفولوژي كاربردي و نقش آن در توسعه فيزيكي شهر سمنان با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) و تكنيكهاي ارزيابي چند معياره تحليل سلسله مراتبي (AHP) پرداخته شده است. براي اين كار معيارهاي مؤثر از جمله: ارتفاع، شيب، جهت شيب، ليتولوژي و فاصله از گسل استفاده شده است. هركدام از معيارهاي مورد بررسي طبق نظر كارشناسي و با استفاده از نرم افزار Expert choice وزن دهي ودرجه اهميت هر كدام از آنها مشخص شد. در نهايت با استفاده از روش تركيبي منطق فازي و سيستم اطلاعات جغرافيائي مكان گزيني انجام و با توجه به مقايسه تحليلي، پهنه هاي مناسب وضع موجود شهر ونقشه ژئومورفولوژي منطقه بر اساس نقاط بحراني با پهنه هاي مناسب حاصل از تحليل سلسله مراتبي و g.i.s انجام گرفت. نتايج حاكي از اين است كه نقش عوامل ژئومورفولوژي در مكان گزيني شهر سمنان بسيار مؤثرتر از ديگر عوامل محيطي بوده است.همچنين تحليل داده ها نشان مي دهد كه شهر سمنان در معرض تهديد عوامل مختلف محيطي قرار دارند. برخي از آنها همچون عوامل ليتولوژي به صورت جدي محدوديت ايجاد كرده وممكن است در آينده شرايط نامناسبي را براي وقوع ساير مخاطرات محيطي پديد آورد. به اين منظور بايد به تبعيت از فرايندهاي ژئومورفولوژيك روند گسترش شهر امتداد يابد.