شناسايي نواحي ژنومي مرتبط با مقاومت به بيماري لكه قهوه‌اي توري جو

بيماري لكه قهوه اي توري با عامل قارچي Pyrenophora teresيكي از بيماري‌هاي مهم جو در ايران است. شناسايي نواحي ژنومي مرتبط با مقاومت به اين بيماري مي‌تواند فرايند توليد ارقام جديد را تسريع كند. در اين مطالعه از يك جمعيت متشكل از 142 رقم جو دو رديفه بهاره براي تجزيه نقشه يابي ارتباطي با استفاده از 407 نشانگر SSR و AFLP استفاده شد. داده هاي فنوتيپي نيز از ارزيابي بيماري در دو مرحله گياهچه اي و گياه كامل حاصل شد. ارزيابي هاي گياهچه اي (با يك ايزوله فرم نقطه‌اي بيماري لكه قهوه اي توري) و مرحله گياه كامل به‌ترتيب در شرايط كنترل شده در ايستگاه تحقيقات كشاورزي (طرق) مشهد و مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي عراقي محله (گرگان) طي سال‌هاي زراعي 96-1395 و 97-1396 انجام شد. بر اساس نتايج به‌ترتيب 83 و 80 درصد ارقام مورد ارزيابي در مرحله گياهچه‌اي و گياه كامل نيمه حساس تا حساس بودند. بررسي ساختار جمعيت، لاين‌هاي مورد مطالعه را به دو زيرجمعيت احتمالي (K=2) تقسيم نمود. با انجام تجزيه ارتباطي در دو مرحله گياهچه‌اي و گياه كامل به‌ترتيب شش و 13 مكان ژنومي مرتبط با مقاومت به بيماري بر روي نقشه مكان يابي شدند كه بين 2.9 (QRpts6H) تا 18 درصد (QRpta4H) از كل واريانس ژنتيكي را تبيين كردند. چهار نشانگر (E38M50-119, E38M50-355, E38M50-390, E35M54-163) در هر دو مرحله رشدي گياه مشترك بودند. از اين رو شناسايي اين نشانگرها مي‌تواند در درك بيشتر ساختار ژنتيكي مقاومت به بيماري لكه قهوه‌اي توري و توسعه نشانگرهاي مولكولي تشخيصي كمك كند و مقدمه‌اي براي انجام تحقيقات دقيق‌تر در نواحي كانديد شناسايي شده در ژنوم جو باشند.