تحليل پژوهش‌هاي حوزه جامعه‌شناسي پزشكي در عرصه بين‌المللي

مقدمه: ﺑﺎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﻳﻚ حوزه علمي، راه ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ و دﻗﻴﻖﺗﺮ آن ﺷﺎﺧﻪ از داﻧﺶ ﺑﺸﺮي و ﺗﺒﺪﻳل ﻣﻔﻬﻮم اﻧﺘﺰاﻋﻲ آن ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﻋﻴﻨﻲﺗﺮ ﻫﻤﻮار ﻣﻲشود. پژوهش حاضر با هدف ترسيم نقشه موضوعي مقالات حوزه جامعه‌شناسي پزشكي صورت گرفت. روش بررسي: اين مطالعه از نوع توصيفي- تحليلي بود كه با رويكرد علم‌سنجي و استفاده از روش تحليل هم‌رخدادي واژگان و تكنيك تحليل شبكه انجام شد. بدين ترتيب، مقالات مرتبط با استفاده از عبارت «Sociology, medical» برگرفته از سرعنوان‌هاي موضوعي پزشكي MeSH (Medical Subject Headings) در پايگاه PubMed طي بازه زماني سال‌هاي 1945 تا 2018 جستجو و استخراج گرديد. يافته‌ها: با توجه به شاخص‌هاي مركزيت نزديكي، رتبه و بينابيني، مفاهيمي همچون «رابطه پزشك و بيمار»، «نگرش به سلامت»، «فاكتورهاي اجتماعي و اقتصادي» و «ارايه مراقبت‌هاي پزشكي» بيشترين ارزش را به دست آوردند. نتيجه‌گيري: استفاده از شاخص‌هاي تحليل شبكه اجتماعي در تحليل نقشه‌هاي علمي مؤثر است. ساختار موضوعي شكل گرفته و رابطه بين آن‌ها، ماهيت بين رشته‌اي حوزه جامعه‌شناسي پزشكي را نشان مي‌دهد‌. برخي موضوعات مرتبط و مهم با جامعه‌شناسي پزشكي مانند پارامترهاي اجتماعي مؤثر در درمان و توان‌بخشي، تحقيقات اپيدمي‌شناسي و رفتار سالم، كمتر مورد توجه قرار گرفته‌‌اند.