شاخص‌هاي همگرايي خط مشي‌هاي مديريت بحران آب: يك مطالعه مروري

پيش زمينه و هدف: دستيابي به اهداف كلان در كشورها همواره تابعي از خط‌مشي‌گذاري‌هاي صحيح مي‌باشد كه لازمه آن، ايجاد همسويي و همگرايي دستگاه‌هاي متولي، از طريق يك خط مشي‌گذاري جامع و همگرا كننده مي‌باشد. بحران آب يكي از مسائلي است كه عدم وجود خط‌مشي‌هاي سازگار و هسمو در آن، مي‌تواند موجب ناكارآمدي برنامه‌ها و در نهايت از بين رفتن فرصت‌ها گردد. پيش نياز اين مهم، تعيين شاخص‌هاي كليدي در اين زمينه مي‌باشد. بر همين اساس مطالعه حاضر با هدف شاخص‌هاي همگرايي خط‌مشي‌هاي مديريت بحران آب (به طوري مروري) انجام گرديده است. روش: اين مطالعه مروري با استفاده از روش گراندد تئوري (نظريه داده بنياد) انجام گرفت. در اين راستا مطالعاتي كه در راستاي هدف پژوهشي بودند، به زبان انگليسي و يا فارسي نگارش شده بودند، دسترسي به متن كامل آنها ممكن بود و سال چاپ آنها مربوط به ده سال اخير بود وارد مطالعه گرديدند و مقالات بي نام، بدون تاريخ و غيرعلمي از مطالعه حذف شدند. از دامنه وسيعي از كليد واژه‌ها همچون خط‌مشي، بحران آب، مديريت آب و همگرايي خط‌مشي، براي بازيابي مطالعات استفاده گرديد. براي يافتن مطالعات مرتبط در كنار مطالعه كتابخانه‌اي از پايگاه‌هاي اطلاعاتي معتبر فارسي و بين المللي استفاده شد. در نهايت 29 مقاله وارد مطالعه گرديد و داده‌ها بر اساس روش گراندد تئوري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: نتايج بررسي‌هاي حاكي از آن بود كه شاخص‌هاي همگرايي خط‌مشي‌هاي مديريت بحران آب، شامل يازده دسته كلي مشمول بر ارزيابي جامع، توسعه سامانه‌ها، تدوين نظام بهره‌برداري، ارزيابي اقتصادي، مديريت پايدار منابع، ارتقاي نظام مديريت، برون‌سپاري، استانداردمحوري، ارتقاء فرهنگ عمومي، بهبود ساختار ارتباطي و اقدام بر پايه دولت الكترونيك مي‌باشد. نتيجه گيري: شاخص‌هاي تعيين شده براي خط‌مشي‌گذاري‌ها در مديريت بحران آب، كلي بوده و بررسي دقيقي در مورد اينكه اين شاخص‌ها در سطوح كلان مطرح هستند و يا در سطح سازمان‌هاي متولي، انجام نگرفته است. اين در حاليست كه برخي از شاخص‌ها بايد تحت عنوان شاخص‌هاي استراتژيك و محوري مطرح شوند كه براي ايجاد همگرايي در خط‌مشي‌ها بايد به عنوان معيارهاي كليدي به آن‌ها توجه ويژه‌اي شود. برآيند بررسي‌هاي صورت گرفته در تحقيق حاضر به خوبي مبين آن است كه تا چه اندازه دستيابي به يك خط‌مشي‌گذاري عموميِ جامع و صحيح در حوزه مديريت بحران آب، در عين حال كه بسيار حياتي است، از پيچيدگي و جنبه‌هاي متعددي برخوردار مي‌باشد.