بررسي توابع توليد در تخمين عملكرد ذرت دانه‌اي با استفاده از ضرايب واكنش عملكرد بومي در ايران

با توجه به منابع محدود آب و مشكل توزيع آب در شبكه‌هاي آبياري و زهكشي و عدم انطباق نياز آبياري گياه با دوره‌هاي آبياري موجود يك تنش آبي به گياهان به‌طور سيستماتيك وارد مي‌شود. ازاين‌رو در اين مطالعه دو تابع توليد Raes (2004) و Tafteh et al (2013) با استفاده از ضرايب حساست گياه پيشنهادشده توسط Tafteh et al (2014a) براي ذرت مورد ارزيابي قرار گرفت. براي اين منظور عملكرد دانه دو رقم ذرت دانه اي 500 و 302 در دو سال كشت با تيمارهاي آبياري 100، 75 و 50 درصد نياز آبي برداشت و با استفاده از دو تابع توليد مطرح‌شده ارزيابي شد. نتايج نشان داد تابع توليدTafteh  در تعيين عملكرد دو رقم 500 و 320 به‌طور متوسط با مقدار ريشه مربعات ميانگين خطا حدود 562 كيلوگرم در هكتار، ريشه مربعات ميانگين خطاي نرمال حدود 8 درصد و ميانگين انحراف خطا حدود 168 كيلوگرم در هكتار بسيار خوب عمل كرده است. همچنين شاخص توافق حدود 0.95 و شاخص كاراي مدل حدود 0.83 به دست آمد. اين نتايج آماري نشان داد كه توابع مطرح‌شده كارايي بالاي در تعيين عملكرد هر دو رقم دارند. بررسي تفكيك‌شده اين دو رقم نيز نشان داد كه رقم 302 داراي عملكرد كم‌تر و در شرايط كم‌آبي ضرايب حساسيت آن به گياه به‌ويژه در دوره مياني رشد بيش‌تر از رقم 500 مي‌باشد. لذا رقم 500 نسبت به رقم 302 عملكرد بالاتري دارد و در شرايط كم‌آبي ضرايب حساسيت آن كمتر بوده و مقاومت بيشتري در تنش آبي از خود نشان مي‌دهد. ضرايب حساسيت رقم 302 در دوره‌هاي اوليه، مياني و انتهايي رشد به ترتيب برابر با 0.5 ، 1.4 و 0.8 تعيين گرديد كه با مقادير پيشنهادي متفاوت است. لذا لازم است ارقام پيشنهادي در شرايط كم‌آبي با استفاده از توابع توليد مورد ارزيابي قرارگيرند.