تاثير انواع بيوچار غني شده بر قابليت استفاده و توزيع شكل‌هاي معدني فسفر در خاك‌ شور اطراف درياچه اروميه

به منظور كاهش مشكلات مصرف بيوچار در خاك هاي آهكي، با تغيير خواص سطحي بيوچار سيب وانگور به وسيله انواع اسيدها، در يك آزمايش انكوباسيون فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي با 6 تيمار شامل (بيوچار غني شده با اسيدفسفريك-خاك فسفات (BC-H3PO4-RP)، اسيد هيدروكلريكخاك فسفات (BC-HCl-RP) و خاك فسفات (BCRP)، بيوچار معمولي (BC)، كود فسفاته (TSP) و شاهد (Cont)) و 2 نوع خاك آهكي با قابليت هدايت الكتريكي مختلف (2=S1 و 15= S2 دسي زيمنس بر متر)، تاثير انواع بيوچار غني شده بر توزيع اشكال معدني فسفر در خاك هاي شور اطراف درياچه اروميه بررسي شد. فسفر اولسن، pH و اجزاء فسفر معدني در زمان هاي 7، 30 و 60 روز انكوباسيون اندازه گيري و از لحاظ آماري تحليل گرديد. بر اساس نتايج، تيمارهاي BC-HCl-RP و BC-H3PO4-RP به طور متوسط pH خاك S1 و S2 را به ترتيب 5/0 و 1 واحد كاهش دادند. تيمارهاي BC-H3PO4-RP و BC-HCl-RP فسفر اولسن خاك S1 را از 7/6 ميلي گرم در كيلوگرم خاك به ترتيب به 3/57 و 5/55 و در خاك S2 از 4/7 به 3/71 و 62 ميلي گرم در كيلوگرم خاك افزايش دادند. بيوچارهاي غني شده توزيع و مقدار اشكال فسفر معدني خاك ها را به طور معني دار تغيير دادند. به طوريكه تيمارهاي BC-H3PO4-RP و  BC-HCl-R مقدار دي كلسيم فسفات خاك S1 را به ترتيب 9/2 و 6/2 برابر و خاك S2 را به ترتيب 06/1 و 97/0 برابر افزايش دادند. در مقابل مقادير اكتاكلسيم فسفات، فسفات هاي آلومينيوم و آپاتيت به طور معني دار كاهش يافت. فسفر اولسن با دي كلسيم فسفات، آپاتيت و فسفر پيوندشده با آهن همبستگي معني دار داشت و احتمالا در عصاره گيري فسفر اولسن، فـسفر از اين اجزاء معدني آزاد مي شود. بنابراين مي توان گفت استفاده از بيوچار غني شده باعث مي شود فسفر براي مدت طولاني در فاز لبايل و قابل جذب براي گياه باقي بماند. از اينرو مي تواند به بهبود تغذيه فسفرگياه، كاهش تنش شوري و رفع مسائل مصرف بيوچار معمولي در اين خاك ها كمك كند.