توسعه منطقه ساحلي مكران در پرتو منطقه آزاد تجاري - صنعتي چابهار

Development of Mokran Coastal Region in Light of Chabahar Free Trade Zone

از جمله سياست هاي توسعه منطقه اي ايجاد مناطق آزاد تجاري، مناطق ويژه اقتصادي يا مناطق پردازش توسعه صادرات به نحوي است كه باعث ارتقا ظرفيت اجتماعات براي پاسخگويي به نيازها گردد. درحالي كه در اين مناطق بيشتر "توسعه جزيره اي" با انتشار كمينه آثار به منطقه را شاهد بوده و توسعه در مورد وضعيت زندگي جامعه محلي رخ نداده است. هدف اين پژوهش به تبيين نقش توسعه اي منطقه آزاد چابهار بر محدوده فراگير (منطقه مكران) اختصاص يافته است. اين هدف با استفاده از روش شبه تجربي ، در قالب گام هايي متواتر برآورده مي شود؛ نخست، اندازه گيري مدل مفهومي شامل معيارها و شاخص ها، درنتيجه فراتلفيق اسنادي و مصاحبه ها تعريف و با استفاده از داده هاي آماري و فضايي در مقاطع زماني پيش و پس از احداث منطقه موردسنجش قرار گرفت. نتايج، از طريق مصاحبه با كنشگران اعتبارسنجي شده و در قالب روش متاسوات، پيشنهاد هاي راهبردي براي ارتقا نقش منطقه آزاد چابهار ارايه مي شوند. نتايج نشان مي دهد با احداث اين منطقه آزاد، ظرفيت هايي براي توسعه ايجاد شده؛ اما چون اين منطقه از ابتدا فاقد برنامه ريزي بلندمدت و پيوست هاي اجتماعي بوده، پديده هاي نامطلوبي ازجمله جدايي گزيني اجتماعي و توسعه نامتوازن را به همراه داشته است. منطقه اي تجاري كه انتظار مي رفت توسعه را به منطقه فراگير نشر دهد، به گره اي بدل شده كه جمعيت را به شهر سرازير كرده؛ اما از عهده برآورده ساختن انتظارات ساكنان برنيامده است.

Creating free trade zones (FTZs), special economic zones (SEZs), or export processing zones (EPZs) are some of the regional development policies to enhance the community capacities to meet the needs. However, these zones had mainly encountered “island development” with the distribution of the region’s minimal works. So, the development in the multidimensional sense has not yet occurred in the life situation of the local community. In this context, the purpose of the research was to explain the development impact of the Chabahar Free Zone in the pervasive zone (the Makran Region), measuring by the semi-experimental method consecutively. First, the conceptual and measurement models, including criteria and indicators, were defined as a result of the documentary meta-synthesis and interviews. Then they were evaluated by the statistical and spatial data at different times before and after constructing the free zone. To this end, research results are validated by interviews with actors. Finally, the strategic suggestions are provided by Meta–SWOT technique to promote the effect of the Chabahar Free Zone. Results state that with the construction of this region, some capacities have been made for development. Having no long-term planning and social cohesion from the beginning resulted in some unpleasant phenomena such as social segregation and uneven development. The trade zone is expected to spread the development to the pervasive region has become a problem causing the flock to the city, unable to meet the inhabitants’ expectations.