نقش غيبت امام عصر (عجل‌الله تعالي فرجه) در دولت‌سازي

The Effect of the Absence of Imam Asr (May God Hasten Her Fate) in State-Building

اگرچه واژۀ دانش اصطلاح عامي است، دوگانۀ نص و دانش بيانگر آن است كه نص از منبع وحي و عصمت توليد شده است و دانش در سامانۀ عقلي و بشري تكوّن يافته است. با غيبت امام عصر (عجل‌اللّه تعالي فرجه) و انقطاع چشمۀ جاري نصوص، به دلايل و ضرورت‌هاي استمرار زندگي و بقاي رسالت و دين و مكتب اهل‌بيت (عليهم‌السلام)، جامعۀ اسلامي نيازمند توليد دانش‌هايي شد تا براساس آن حيات سياسي خويش را مديريت كند. زمينه‌هاي اعتقادي و باورهاي ديني اهالي انديشه را به سمت بازسازي ارشادات ديني درخصوص سبك زندگي و الگوي رفتاري جديد رهنمون كرد، اما بسترهاي تاريخي و شرايط سياسي عيني مسير ناهمواري را فراروي آن‌ها قرار داد. تزاحم الگوي مطلوب آن‌ها با الگوي نامطلوب مخالفان، مباحث و منازعات فراواني را به‌وجود آورد و به تبع آن تبديل به هنجارهاي رايج و ايدئولوژيك در جامعه شد. در چنين شرايط پيچيده‌اي، متفكران مي‌بايست با تصرف در آن‌ها و بازسازي الگوي مطلوب خويش سبك زندگي سياسي را در قالب نظام مطلوب عصر غيبت بازسازي مي‌كردند. تلاش موفقيت‌آميز آن‌ها زماني به ثمر نشست كه توانستند با بازشناسي و بازخواني نصوص غيبت و اجتهاد در منابع، دو دانش جديد با عنوان «نص‌شناسي» و «فقه سياسي» را توليد كنند و براساس آن‌ها الگوي «دولت نيابت» و «ولايت فقيه» را استنباط كنند و با ضرورت زمانه تطبيق دهند. انديشه‌ورزي آن‌ها در چنين شرايطي سبب شد تا در دو حوزۀ «باورها» و «عقلانيت» هم دو دانش «كلام سياسي» و «فلسفۀ سياسي» تكوّن يابند و در سايۀ عنصر غيبت به كمك نصوص و فقه سياسي بشتابند و با تمركز بر ولايت فقيه، مكتب اهل‌بيت (عليهم‌السلام) را از ميان چالش‌هاي دشوار و آزمون‌هاي سخت عبور دهند.

Although the word knowledge is a common term, the duality of text and knowledge indicates that the text was produced from a source of revelation and infallibility. an‎d knowledge has come into being in the intellectual and human system. With the absence of Imam al-Asr (as) and the cessation of the current source of the texts, Due to the reasons and necessities of continuing the life and survival of the mission, religion and school of the Ahl al-Bayt (PBUH), Islamic society needed to produce knowledge according to which to manage its political life. Religious backgrounds and beliefs led the people of thought to reconstruct religious guidelines on new lifestyles and behaviors. But historical contexts and objective political conditions put them on a rugged path. The contradiction between their favorable pattern and the unfavorable pattern of their opponents caused a great deal of controversy and, as a result, became common and ideological norms in society. In such complex circumstances, thinkers had to recreate their political paradigm in the form of the ideal system of the age of absence by capturing them and reconstructing their desired pattern. Their successful endeavors bore fruit when they were able to produce two new sciences, known as "textology" and "political jurisprudence", by recognizing and re-reading the texts of occultation and ijtihad in the sources. Based on them, they can deduce the model of "deputy government" and "Velayat-e-Faqih" and adapt it to the necessity of time. Their thinking in such circumstances led to two areas of "beliefs" and "rationality" also two sciences of "political theology" and "political philosophy"came into being in. an‎d in the shadow of the element of the absence of Imam Asr, they should hurry with the help of political texts and jurisprudence an‎d by focusing on Velayat-e-Faqih, to pass the school of Ahl al-Bayt (PBUH) through difficult challenges and hard tests.