كليدواژه :
علوم انساني , اسلام , تحول در علوم انساني , فرايندهاي تحول
چكيده فارسي :
توجه به مسئله ضرورت تحول در علوم، به‌ويژه علوم انساني از مهم‌ترين و ارزشمندترين دستاوردهايي است كه انقلاب اسلامي ايران براي جهان اسلام به ارمغان آورد. در جمهوري اسلامي به نسبت ديگر كشورهاي مسلمان فضايي ايجاد گشته است كه پژوهشگران و صاحب‌نظران در باب آن نظريه‌پردازي نمايند و چگونگي آن را تبيين نمايند؛ زيرا اين دستاورد در صورتي به جوامع اسلامي انتقال‌پذير است كه درباره چيستي علوم انساني و فرايندهاي مورد نياز براي تحول در آن بيشتر و دقيق‌تر انديشيد. در اين مقاله پس از بررسي چيستي علم و علوم انساني و با اين مفروض كه تحول در علوم انساني به معناي تبديل پايدار و داراي مرجعيت علمي در مباني و بنيادها، روش‌ها، مفاهيم، ساختارها، نظريه‌ها و مكاتب و متون علمي در جهت مطلوب است، ساحت‌هاي اين تحول معرفي و مراحل فرايندهاي «راهبردي»، «مديريتي» و «معرفتي» تحول در علوم انساني تشريح مي‌شود. با اين بيان معلوم مي‌گردد كه در تحول علوم انساني، رويكرد ترميمي، تهذيبي و پيرايشي، نقلي‌سازي و بومي‌سازي فرهنگي و كاربرديِ محض منظور نيست، و مقصود از تحول در علوم انساني، فرايندي است كه در آن، نظريه‌هاي علوم انساني، روش‌مندانه و مبتني بر مباني و منابع اسلامي (عقل، تجربه و نقل ديني) در راستاي مقاصد شريعت و نيازهاي جامعه اسلامي توليد گردند.
چكيده لاتين :
The attention to the necessity of the transformation in sciences, especially in the humanities, is one of the most important and valuable achievements brought about by the Islamic Revolution in Iran for the Islamic world. In the Islamic Republic, the opportunities for research in this regard, which are more than any other Muslim countries, have prepared the ground for researchers and experts to theorize about it and explain the related methods; this is because these achievements are transferable to other Islamic societies only if we seriously think about what the humanities are and what processes are necessary to achieve this transformation. In this paper, after reviewing the nature of science and the humanities, and assuming that the transformation in the humanities means a stable one in a desired direction with a scientific authority in fundamentals, methods, concepts, structures, theories and schools and scientific literatures, the spheres in this transformation are introduced and the steps in the "strategic", "managerial" and "epistemological" processes in this transformation are described. Thus, it is obvious that this transformation is neither a reconstructive reductive approach nor a mere applied cultural traditionalization and indigenization, but what is meant by the transformation in the humanities is a process in which the theories in the humanities will be systematically produced according to Islamic principles and resources (wisdom, experience and religious tradition) in line with the purposes of Sharia and the needs of the Islamic society.
