«هستي‌شناسي اجتماعي» در حكمت صدرايي (بررسي «تكوين جامعه» و «هستي اجتماعي انسان» در حكمت متعاليه)

"Social Ontology" in Sadra's philosophy (The study of the "formation of society" and "social existence of m@n" in Transcendental wisdom)

«هستي‌شناسي اجتماعي» به نحوه وجود «موضوعات اجتماعي»، «واقعيت‌هاي اجتماعي» و «فرايندها و رخدادهاي اجتماعي» مي‌پردازد و به ايده‌هايي در باب مطالعه ماهيت، ويژگي‌ها، ساختار و عناصر خودآگاه در زندگي اجتماعي توجه مي‌كند. اصول هستي‌شناختي صدرايي از جمع افراد، صورت نوعي جامعه را بر محور افق‌هاي معرفتي و معنوي پديد مي‌آورد. انسان در اُفق تعامل ديالكتيكي وجودي با ساختارها و عناصر ساختاري جامعه ارتباط مي‌يابد و اين‌گونه سوژه و اُبژه بر مدار واحدي گرد هم مي‌آيند. جامعه، مانند ساير امور وجودي جهان، حاوي «حركت جوهري» است. عوامل انساني و كنش‌هاي نيتمند آنها كليت جامعه را به ‌سوي كمال يا انحطاط رهنمون مي‌كند. انسان كه تلاقي امكان‌ها و فعليت‌هاست، از خلال عمل صالح و ايمان حقيقي حيث امكاني را عبور مي‌دهد و به تجرد عقلي و هويت لاهوتي دست مي‌يابد. معرفت، امر وجودي و بخشي از فعليت‌هايي است كه انسان مادي را به هستي لايزال مطلق الهي پيوند مي‌زند و از اين مسير سعادت انساني و حيات طيبه انساني فرصت بروز مي‌يابد. اين مقاله درصدد است با بررسي بنيادهاي فلسفي حكمت متعاليه، ظهور نظري انديشه صدرايي را در علوم اجتماعي تحليل كند. با تحليل بنيادهاي صدرايي علوم اجتماعي، راه بومي‌كردن علوم اجتماعي هموارتر و اميد به شكل‌گيري نظريه‌هاي اجتماعي اسلامي در مقياس كلان افزون‌تر خواهد شد.

“Social ontology" deals with the existence of "social issues", "social facts" and "social processes and events," and focuses on ideas about the nature of social life, it’s characteristics, structure, and elements of consciousness. The ontological principles of Sadra's create architype of socity from the total of individuals on the axis of epistemic and spiritual horizons. The human being in the horizon of existential dialectical interaction relates to the structures and structural elements of society, and thus subject and object come together on a single circuit. Society, like the rest of the world's existential matters, contains " Substantial motion". Human agencies and their intentional actions lead the society as a whole to perfection or decadence. Man, which is the intersection of possibilities and actualities, passes through the possibility of a righteous act and true faith, and reaches the rational abstraction and the divine identity. Knowledge is the existential and is part of the actuality that binds the material extant to the eternal absolute divine being and from this pass apear the huaman happines and its pure life. This article seeks to analyze theoritical emergence of Sadra’s thought in sicial sciences through study philosophical fundation of transcendental wisdom. By analyzing of Sadra’s fundations of social sciences, the pass of localization of social sciences get smoother, and hope to generating islamic social theories in macro scale will be added.