اثربخشي آموزش برنامه شناختي رفتاري بركاهش رفتار تنبيهي مادران دانش ‌آموزان كم‌توان ذهني

زمينه و هدف: حضور يك كودك داراي ناتواني يا بيماري، براي والدين و به خصوص مادران بسيار تنش آور است، زيرا كه آنها تنيدگي، احساس گناه، و خستگي بيشتري را در مقايسه با ساير والدين تجربه مي كنند. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش برنامه شناختي رفتاري بركاهش رفتار تنبيهي مادران دانش آموزان كم توان ذهني انجام شد. روش: اين پژوهش از نوع آزمايشي با طرح پيش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل تمامي مادران دانش آموزان كم توان ذهني مقطع ابتدايي شهرستان شادگان در سال تحصيلي 1393 بود (90 مادر). 20 نفر از اين جامعه آماري كه داراي شرايط ورود به پژوهش بودند به روش نمونه گيري تصادفي ساده، انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه، جايدهي شدند. گروه آزمايش، در 12جلسه، آموزش برنامه شناختي رفتاري را دريافت كردند و شركت كنندگان گروه گواه هيچ گونه آموزشي دريافت نكردند. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه 25 گويه اي تنبيه ملك پور (1376) و مصاحبه باليني همراه با مشاهده استفاده شد. داده ها از طريق آزمون آماري كوواريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: نتايج تحليل كوواريانس نشان داد كه آموزش برنامه شناختي رفتاري بركاهش رفتار تنبيهي مادران دانش آموزان كم توان ذهني اثرگذار است؛ به طوري كه مادران گروه آزمايش نسبت به مادران گروه گواه در مرحله پس آزمون، به طور معنا داري رفتار تنبيهي كمتري نشان دادند (001/0 , P=494/539F=). نتيجه گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر، آموزش برنامه شناختي رفتاري به عنوان يك شيوه مورد تأييد براي كمك به مسائل و مشكلات روان شناختي والدين و در جهت كاهش رفتار تنبيهي مادران دانش آموزان كم توان ذهني مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.