مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ويژگي‌هاي اكولوژيكي گونه صنوبر پده در رويشگاه‌هاي طبيعي كشور و امكان استفاده از آن در زراعت چوب

چكيده فارسي :

پده (Populus euphratica) در مناطق وسيعي از ايران به‌طور طبيعي انتشار يافته و بومي مناطق خشك و نيمه‌خشك مي‌باشد. از خصوصيات مهم اين گونه تحمل آن نسبت به خشكي و شوري خاك است. تنوع جغرافيايي و اقليمي در گستره انتشار اين گونه سبب شده تا اختلافاتي به‌لحاظ مورفولوژيكي و ژنتيكي ميان درختان در رويشگاه‌هاي تحت انتشار حاصل گردد. از نظر اقليمي، رويشگاه‌هاي پده در 11 نوع اقليم از خشك، نيمه‌خشك و بياباني با زمستان‌هاي معتدل، سرد و خيلي سرد قرار گرفته‌اند. بافت خاك در كليه رويشگاه‌ها شني، شني لومي و لومي و مقدار اسيديته خاك (pH) در رويشگاه‌هاي مورد بررسي حالت قليايي داشته و دامنه آن بين 7/3 تا 8/8 و دامنه هدايت الكتريكي (EC) از كمتر از يك تا 30 ميليزيمنس بر سانتي‌متر در نوسان بوده‌است. كلكسيون منابع ژرم‌پلاسم پايه‌هاي برتر با كاشت 22 پروونانس از رويشگاه‌هاي طبيعي كشور در ايستگاه تحقيقات البرز كرج ايجاد گرديد. بيشترين رشد قطري و ارتفاعي مربوط به پروونانس‌هاي حميديه، رامهرمز، تفرش و كرمان بود. كمترين درصد زنده‌ماني، قطر و ارتفاع مربوط به پروونانس‌هاي قرخلار، ماهنشان و جلفا بود. با توجه به محدوديت گونه‌هاي تندرشد در مناطق گرم و خشك با خاك شور و قليا، كشت پروونانس‌هايي از گونه پده و يا ارقام دورگ آن مي‌تواند مورد توجه بهره‌برداران اين مناطق باشد.