ارائه الگوي حكمراني آب مبتني‌بر بازاريابي اجتماعي در راستاي تغيير رفتار مصرفي آب

مسئله‌ كمبود آب به يكي از مسائل حياتي در منطقه خاورميانه و به‌ويژه جمهوري اسلامي ايران تبديل شده است. ميزان مصرف سرانه آب در بخش خانگي ايران نزديك به دو برابر متوسط جهاني است. به همين منظور توجه به بخش خانگي در مصرف آب و تلاش براي اصلاح الگوي مصرف جامعه ضرورتي انكارناپذير است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد بيشتر معضلات موجود در مصرف بي‌رويه آب، ناشي از فقدان آگاهي و آموزش عمومي است. در همين راستا، موضوع بحران آب بايد در چارچوب سيستم‌هاي اجتماعي و مشاركت عمومي مورد بررسي قرار گيرد كه به اين سيستم‌ها، حكمراني آب اطلاق مي‌شود. ايجاد الگوي مناسب مصرف آب در گرو افزايش آگاهي و مشاركت مردم و تغيير رفتار و نگرش آنان است. يكي از ابزارهاي مناسب براي ايجاد اين آگاهي و تغيير رفتار، بازاريابي اجتماعي است. موضوع اصلي بازاريابي اجتماعي تغيير رفتار داوطلبانه افراد جامعه است. بازاريابي اجتماعي فرايندي است كه از اصول و روش‏هاي بازاريابي تجاري براي ايجاد، ارتباط و انتقال ارزش‏ها، در جهت تأثيرگذاري بر رفتار مخاطبان هدف، استفاده مي‌كند. بنابراين، اين نوشتار با علم به ضرورت اصلاح حكمراني آب، به بررسي نقش بازاريابي اجتماعي در مشاركت عمومي و تغيير رفتار مصرفي آب پرداخته است. روش تحقيق مقاله با رويكرد كيفي و تحليل مطالعات پيشين بوده و از منابع اسنادي و كتابخانه‌اي مرتبط استفاده شده است و درنهايت برمبناي مضامين فراگير فناوري كم‌مصرف، جريمه و پاداش، اطلاع‌رساني و تبليغات، اصلاح قوانين و سياستگذاري، نقش خانواده و مدرسه، آموزه‌هاي ديني و سازمان‌هاي مردم‌نهاد؛ راهكارهايي همچون توسعه كمپين‌هاي اجتماعي مجازي، آموزش و آماده‌سازي مردم، عزم ملي و مشاركت سازمان‌هاي دولتي و خصوصي در چارچوب آميخته بازاريابي اجتماعي ارائه شده است.