زيبايي شناسي، تزئينات " قنديل هاي طلا" در موزه آستانه مقدسه حضرت معصومه (س) با تكيه بر ساختار

Aesthetic, Decorative and Structural Aspects of the Golden Chandeliers of Qajar era Kept in Museum of Hazrat Masoumeh (pbuh) Shrine

قنديل يكي از انواع وسايل روشنايي است كه به صورت آويخته از سقف مورد استفاده قرار مي گيرد. اين شئ برخلاف ديگر وسايل روشنايي كه صرفا جنبه روشنايي به محيط را دارند، داراي ريشه و پيشينه ديني است و معمولا در اماكن مذهبي از آن استفاده مي شود. مقاله حاضر با رويكرد زيباشناختي به بررسي ساختار، رنگ، نقوش و تزئينات، قنديل هاي ساخته شده از جنس طلا دوره قاجار كه در موزه آستانه مقدسه حضرت معصومه (س) موجود است مي پردازد. مسئله اين مقاله تحقيق، چرايي وجود قنديل هاي متعدد و متنوع در حرم حضرت معصومه(س) و بررسي انواع تزئينات به كار رفته در آن ها است. سوال اصلي پژوهش حاضر بدين شرح است: قنديل هايي اهدائي حرم حضرت معصومه (س) در قم، چه ويژگي هايي دارند و تزئينات اصلي آن ها چيست و سازندگان آن چرا و چگونه آن ها را به كار برده اند. اين مقاله، با بررسي سه نمونه از قنديل هاي حرم حضرت معصومه (س) و مقايسه آن ها با يكديگر، نتايج خود را با تركيبي از روش هاي توصيفي، تحليلي وتطبيقي و استفاده از تصاوير قنديل هاي موزه حضرت معصومه و منابع كتابخانه اي ارائه مي كند. نتايج سه قنديل طلايي موجود موزه آستانه حضرت معصومه، از لحاظ زيبايي شناسي ظاهري و ساختار، با توجه به رنگ و استفاده از سنگ هاي تزييني پرتلالو كه پر تعداد هم هستند و با تناسب خاصي به كار رفته اند، و نيز با توجه به هنر مرصع كاري و مينا كاري استفاده شده بر روي قنديل، به نظر مي رسد كه به تنهايي اثر هنري كاملي خلق شده است، اما وقتي كه اين قنديل ها در جايگاه واقعي خود قرار مي گيرند و با نور تلفيق مي شوند در مي يابيم كه بازي نور و رنگ عجيبي به راه مي افتد كه جلوه معنوي فضا را دوچندان مي كند.

Chandelier is one of the illumination devices used as hanging from the ceiling. Unlike other illumination devices, which are used merely to illuminate the surrounding environment, chandeliers are rooted in religious beliefs and hence they are usually used in religious places. The present research aimed at studying the golden chandeliers of Qajar era kept in Museum of Hazrat Masoumeh (pbuh) Shrine in terms of aesthetics, structure, color, decoration and design. Why various ornate chandeliers have been used in the Museum is the research question of this study. Ali Asghar Daraie (1998), Nazeleh Rahmani (2001) and Mahnaz Shayestehfar (2002) studied mirror chandeliers in terms of function and illumination. In this study, however, several gold-inlaid chandeliers in Museum of Hazrat Masoumeh (pbuh) Shrine were studied in terms of aesthetic considerations.