تحليلي بر شيوه هاي بيان اخلاقي در رمان «ملت عشق»

نگارندگان در اين پژوهش بر آنند تا به شيوه تحليلي و توصيفي، درونمايه اخلاقي رمان ملت عشق را براساس نحوه بيان نويسنده تفسير كنند. شافاك در اين رمان با وامگيري از انديشه‌هاي شمس و مولانا و با بازخواني خلاقانه و نوآورانه عشق در دو روايت موازي و با تمركز بر چهل قانون شمس، ضرورت روي‌آوردن به اخلاق و معنويت را در زندگي گذشته و امروز يادآور شده است؛ اگرچه رمان در دو زمان و مكان متفاوت روايت شده است كه تفاوت چشمگيري دارند از آنجا كه هر دو داراي يك بنمايه‌اند؛ به شكلي بي‌شباهت به يكديگر نيستند. يكي از علل توفيق روزافزون شافاك به نحوه تلفيق سنت و مدرنيته و پيوند نامرئي اين دو داستان برمي‌گردد؛ اما دليل اصلي اقبال خوانندگان به اين رمان را مي‌توان معطوف به روايت دوم و نحوه آشنايي و ارتباط شمس و مولوي دانست. مغناطيس رابطه رازناك شمس و مولوي كه روايت اول را در خود مستحيل ساخته موجب استحاله معنوي خوانندگان اين رمان شده است. يافته‌هاي پژوهش، حاكي از آن است كه نويسنده، مسائل معنوي را در اين رمان به دو شيوه مستقيم و غيرمستقيم در كانون توجه خويش قرار داده و مجدانه در القاي ارزش‌هاي اخلاقي كوشيده است: در روش مستقيم، نويسنده با تمسك به گزاره‌هاي خبري، بهره‌گيري از مجاوبه‌ها و استدلال‌آوري و جمله‌هاي قصار و در روش غيرمستقيم از طريق توصيف، بهره‌گيري از نماد و تشبيه، عملكرد شخصيت داستاني و هم‌چنين شگردهاي آيرونيك، تنگناهاي اخلاقي را تبيين كرده و با تصويرسازي و جزئي‌نگري، زمينه پرورش درك اخلاقي را در مخاطبان فراهم ساخته است. در نهايت، خوانندگان اين رمان نيز به مدد شبيه‌سازي، همدلي و تخيل توانسته‌اند به تقويت حواس اخلاقي خويش نائل آيند.