بررسي طبيعت در عمارت ممدوحان بر اساس شعر مديحه‌سرايان

اين پژوهش در پي آن است تا با نظر به شواهد شعري، آشكار كند، طبيعت به چه منظوري، به دليل كدام عناصر و در قالب چه تمهيداتي در عمارت ممدوح متبلور شده است. از سويِ ديگر نيز بر آن است تا چگونگي بازتاب اين تبلور را در كلام مديحه‌سرايان بررسي و ذكر كند. طبق بررسيهاي در اين پژوهش، طبيعت به دليل دو عنصرِ گياه و آب در عمارت ممدوح حضور دارد. گياهان در شكل نقوشي تزييني، و عمدتاً در قالب باغ و راغ در عمارت تعبيه شده‌است. آب نيز به دليل آبراهه‌ها، آبگيرها و آبنماها در سراي ممدوح به ظهور رسيده‌ است. ايجاد طراوت و زيباييهاي سمعي و بصري و تدارك بستر بزم و سرور از اهداف عمده تعبيه طبيعت در عمارت بوده است. در كلام مديحه‌سرايان به خرمي و سرسبزي عمارتِ ممدوح، گاه، غير مستقيم با »بهشت « و »جنت « خواندن و با اشاره به اوصافي نظير »دلنشيني « و »خوش‌نسيمي « آن، اشاره شده است. گاه نيز، مستقيم و با توصيف كلي يا جزئي پديده‌هايي همچون باغ، آبراهه‌، آبگير و آبنما از وجود طبيعت در عمارت سخن رفته است. در هر دو نوع بيا ن، كلام گاه بدون پيرايه و گاه نيز با فنون ادبي بويژه با به كارگيري اغراق ايراد شده كه متعارف مديحه‌گويان است.