اندازه گيري سهم رشد و نابرابري در كاهش فقر (مطالعه موردي استان هاي ايران)

فقر اين مسئله بنيادي پديده اي چندبعدي است كه همواره به عنوان يكي از مهم ترين آسيب هاي جوامع، ريشه گرفتاري ها و عقب - ماندگي هاي بخش عظيمي از كره زمين بوده و هست. تالش براي از بين بردن اين معضل اجتماعي يكي از برجسته ترين اهداف رشد و توسعه اقتصادي است. اگرچه رشد تأثير ويژه اي بر فقر و كاهش آن ايفا مي كند اما بااين وجود نابر ابري و تأثير آن بر رشد اقتصادي سهم تعيين كننده اي در منتفع شدن فقرا از رشد اقتصادي را داراست. اگرچه در روند رشد اقتصادي آنچه باعث كاهش فقر مي گردد افزايش ميزان درآمد خانوار است اما از ديگر سوي توزيع درآمد بين خانوارها بايد به گونه اي باشد كه فقرا نيز از اي ن رشد بهره مند گردند. ازاين رو توجه همزمان به رشد اقتصادي و كاهش نابرابري مي تواند نتايج مطلوبي در راستاي كاهش فقر ايجاد كند. لذا هدف مطالعه حاضر بررسي سهم رشد و نابرابري و برآيند آن ها در كاهش فقر است كه با استفاده از شاخص فقر سن، روش تجزيه فقر كاكواني و متد رياضياتي متفاوت براي استان هاي ايران، طي دوره زماني 97 -1384 موردمحاسبه قرارگرفته است. نتايج مطالعه حاكي از آن است كه در استان يزد هر دو اثر درآمدي و اثر توزيعي در يك راستا و به نفع فقرا عمل كرده و منجر به كاهش فقر گشته اند اين در حالي است كه در استان هاي كرمانشاه، خراسان رضوي، اصفهان و زنجان وضعيت توزيع درآمدها و ميانگين درآمدها به نحوي يكديگر را خنثي كرده عمل كرده كه تقريبا اند به اين صورت كه ميانگين درآمدها افزايش يافته و فقر را كاهش داده اما از ديگر سو نابرابري افزايش يافته و منجر به افزايش فقر گشت ه است؛ اما وضعيت در استان البرز متفاوت است به نحوي كه باوجود اين كه كاهش ميانگين درآمدها فقر را افزايش داده اما بهبود وضعيت توزيع درآمدها نه تنها آثار منفي سهم درآمدي را از بين برده است، بلكه درنهايت منجر به كاهش فقر گشته است. لكن در استان هاي گيلان، خوزستان، فارس، همدان، چهارمحال و بختياري، لرستان، تهران، قم، خراسان شمالي، سيستان و بلوچستان اثر توزيعي و اثر درآمدي در يك راستا بر فقر تأثير گذاشته و باعث افزايش آن گشته اند؛ و در ساير استان ها وضعيت توزيع درآمدها به گونه اي تغيير كرده كه علي رغم افزايش ميانگين درآمدها، منجر به افزايش فقر شده است.