واكنش قابليت حيات بذرهاي كلزا به تيمارهاي پرايمينگ و شرايط خشك كردن بذرهاي پرايم‌شده

به‌منظور بررسي تأثير روش‌هاي خشك‌كردن (تيمارهاي پسابيدگي)، تيمارهاي شوك حرارتي و تنش اسمزي بر قابليت حيات بذرهاي پرايم‌شده‌ي ارقام كلزا، آزمايشي در آزمايشگاه تحقيقات بذر دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان در سال 97-1396 انجام شد. در اين مطالعه بذرهاي سه رقم كلزا بانام‌هاي دي‌كاايكس‌پاور، تراپر و هايولا50، بلافاصله پس از پرايمينگ، در معرض تيمارهاي مختلف پسابيدگي، شوك حرارتي و پتانسيل اسمزي قرار گرفتند. سپس به‌منظور بررسي قابليت حيات بذرهاي تيمار‌شده با روش‌هاي مختلف پرايمينگ و شرايط مختلف در مرحله‌ي خشك كردن بذرهاي پرايم‌شده، در معرض آزمون زوال كنترل‌شده قرار گرفتند و درنهايت با استفاده از برازش مدل لجستيك سه پارامتره به داده‌هاي درصد جوانه‌زني طي آزمون زوال كنترل‌شده؛ زمان كاهش جوانه‌زني بذرها به 50 درصد محاسبه و به‌عنوان معيار مقايسه‌ي قابليت حيات بذرها قرار گرفت. نتايج نشان داد پاسخ ارقام كلزا به تيمارهاي مختلف، متفاوت بود. به‌طوركلي تيمارهاي شوك حرارتي توانستند در رقم‌هاي دي‌كاايكس‌پاور و تراپر بسيار مفيد واقع‌شده و منجر به افزايش قابليت ماندگاري بذرها شوند. در مقابل تيمارهاي تنش اسمزي اغلب داراي اثرات منفي بر ماندگاري بذرهاي تمامي ارقام داشتند. همچنين پرايمينگ به روش اسموپرايمينگ و خشك‌كردن بذرها به‌روش آرام داراي اثرات منفي بيشتري نسبت به هيدروپرايمينگ و خشك‌كردن سريع بودند.