بررسي روابط برخي از صفات زراعي با ميزان انتقال مجدد ماده خشك در كانوپي ژنوتيپ هاي برنج

انتقال مجدد هيدرات هاي كربن از طريق اندام هاي هوايي يكي از عوامل مؤثر در پُرشدن دانه برنج مي باشد. به‌منظور تعيين سهم انتقال مجدد ماده خشك اندام هاي هوايي بر عملكرد دانۀ برنج، پژوهشي با هفت ژنوتيپ اميدبخش و دو رقم شاهد در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو سال زراعي 1396 و 1397 در ايستگاه تحقيقات برنج شهيد شيرودي شهرستان تنكابن اجرا شد. نتايج نشان داد كه از نظر ميزان انتقال مجدد ماده خشك از طريق برگ پرچم، ساقه و كل اندام هوايي در سطح احتمال يك درصد و از طريق ساير برگ ها در سطح احتمال پنج درصد تفاوت آماري معني داري ميان ژنوتيپ ها وجود داشت. مقايسه ميانگين بيانگر آن است كه بيش‌ترين ميزان انتقال مجدد ماده خشك از برگ پرچم متعلق به ژنوتيپ 952 با 56 گرم در مترمربع بود. حداكثر انتقال مجدد كربوهيدرات ها از طريق ساير برگ ها، ساقه و كل اندام هوايي به‌ترتيب به مقدار 123، 230 و 398 گرم در مترمربع به ژنوتيپ 953 اختصاص داشت. بيش‌ترين عملكرد دانه مربوط به ژنوتيپ 952 با 7206 كيلوگرم در هكتار بود. نتايج همبستگي نشان داد كه عملكرد دانه با انتقال مجدد ماده خشك از راه هاي برگ پرچم، ساقه، اندام هوايي و وزن هزاردانه با ضريب 0.37، 0.55، 0.51 و 0.44 همبستگي مثبت و معني دار داشت. با توجه به عملكرد و ميزان انتقال مجدد ماده خشك دو ژنوتيپ 952 و953 ژنوتيپ هاي مناسبي براي ادامه فعاليت هاي تحقيقاتي به‌منظور معرفي رقم جديد برنج به‌ويژه در شرايط كمبود آب و تنش گرما مي باشند.