رسانه و علوم شناختي: مطالعه ساختار صفحه‌‏نمايش شبكه‏‌هاي خبري تلويزيون با نظر به ملاحظات نظري در نظريه بار شناختي

پردازش اطلاعات، حوزه مشترك ميان رسانه و علوم شناختي است؛ در رسانه، محصول نظام فناوري پردازش اطلاعات و ارتباطات (ICT) و در شناخت انساني، محصول نظام طبيعي پردازش اطلاعات. صفحه‌نمايش تلويزيون با استفاده از فناوري، اطلاعات را در مُدهاي صوت، تصوير و نوشتار و در قالب پيام‏‌هاي متني و زيرمتني ثابت و رونده پيش‌رو قرار مي‏‌دهد و مغز، اطلاعات را در مداليته‌‏هاي شنيداري و ديداري پردازش ‏مي‌كند. افزايش ظرفيت پردازش در محيط رسانه به‏‌خودي‏‌خود امتياز نيست، مگر آنكه شيوه ارائه با ظرفيت و سازوكار پردازشي مغز هماهنگ باشد. برخلاف صوت و تصوير كه در نواحي مشخص پردازش مي‌‏شوند، پردازش نوشتار، يعني تصوير صوتي كلام، مستلزم درگيري نواحي مختلف مغزي است و طراحي نامناسب صفحه‏‌نمايش، پردازش اطلاعات را مختل مي‏‌كند. نظريه بار شناختي بر پايه معماري شناختي انسان، دستورالعمل‌هايي را براي طراحي صفحه‏‌نمايش توصيه مي‏‌كند تا اندوزش اطلاعات و يادگيري پيام تسهيل گردد. اين پژوهش بر پايه اثر گسست ـ توجه، اثر مداليته و اثر حشو، به مطالعه چگونگي به‏‌كارگيري دستورالعمل‌ها در صفحه‌‏نمايش‏‌هاي چهار شبكه خبر سيما، ايران ـ اينترنشنال، بي‌بي‌سي فارسي و سي‌ان‌ان پرداخته است. يافته‌ها، نشان داد سي‌ان‌ان از فناوري پردازش اطلاعات به گونه بهينه استفاده مي‌‏كند. همچنين، يافته‏‌هاي مصاحبه نشان داد كه كارشناسان شبكه خبر سيما با مفاد نظريه و كاربرد آن كمتر آشنايي دارند.