تأثير عمل آوري با پرتو الكترون و پراكسيد هيدروژن قليايي بر ارزش تغذيه‌اي پودر هسته خرما در نشخواركنندگان

آزمايش حاضر با هدف استفاده از پرتو الكترون (پرتو) و پراكسيد هيدروژن قليايي (پراكسيد هيدروژن) براي بهبود ارزش تغذيه اي پودر هسته خرما براي دام‌هاي نشخوار كننده انجام شد. پودر هسته خرما با امواج الكترون با دزهاي صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵، ۱۰۰ و ۱۲۵ كيلوگري پرتودهي شدند. سپس هسته‌هاي خرماي پرتودهي شده در قالب يك آزمايش فاكتوريل ۳ ×۶ با پراكسيد هيدروژن قليايي ۱ و ۲ درصد عمل‌آوري شدند. فرآسنجه‌هاي هضمي و تخميري پودر هسته خرما با استفاده از روش‌هاي هضم دو مرحله‌اي و توليد گاز اندازه‌‌گيري شدند. در مقايسه با شاهد، اثر اصلي پرتودهي با الكترون منجر به كاهش درصد NDF و ADF، افزايش معني‌دار پتانسيل توليد گاز، عامل تفكيك، ماده آلي واقعا تجزيه شده، توليد توده زنده ميكروبي و نيز افزايش قابليت هضم ماده خشك،NDF و ADF هسته خرما شد (0/05 p) و تيمار۱۰۰ كيلو‌گري بهترين نتايج را داشت (0/05 p). اثر اصلي پراكسيد هيدروژن شامل كاهش معني‌دار درصد ماده خشك، ماده آلي و افزايش پتانسيل توليد گاز، قابليت هضم ماده خشك،NDF و ADF پودر هسته خرما بود (0/05 p). در مقايسه با تيمار شاهد، عمل‌آوري پودر هسته خرماي پرتودهي شده با پراكسيد هيدروژن (اثر متقابل) باعث كاهش درصد مواد مغذي (به جز خاكستر)، افزايش فراسنجه‌هاي توليد گاز و قابليت هضم مواد مغذي شد. اين كاهش يا افزايش در مورد برخي از تيمارها معني‌دار و در مورد برخي ديگر از تيمارها بدون تغيير بود. اما در مورد اغلب فراسنجه‌ها، در حين عمل‌آوري پودر هسته خرما پرتودهي شده در دز‌هاي بالا (۱۰۰ يا گاهي ۱۲۵ كيلوگري) با سطوح مختلف پراكسيد هيدروژن برترين نتايج حاصل شد. در مجموع، عمل‌آوري با پرتو الكترون به‌تنهايي باعث بهبود ارزش تغذيه‌اي پودر هسته خرما شد، اما هنگام عمل‌آوري پودر هسته خرماي پرتودهي شده با پراكسيد هيدروژن (اثر متقابل) تأثير افزايشي قابل توجه نبود. بنابراين، طبق نتايج آزمايش حاضر، بهترين دز براي بهبود ارزش تغذيه‌اي پودر هسته خرما ۱۰۰ كيلوگري با و بدون پراكسيد هيدروژن ۲ درصد بود.