عنوان مقاله :
تعريف‌پذيري وجود خدا از منظر ابن‌سينا، سهروردي و ملاصدرا
پديد آورندگان :
كاشاني ، وحيد جامعه المصطفي العالميه - گروه فلسفه و كلام , سليماني اميري ، عسكري مؤسسۀ آموزشي و پژوهشي امام خميني - گروه فلسفه و كلام اسلامي
كليدواژه :
تعريف‌پذيري , تعريف‌ناپذيري , «الواجب لاحدّ له» , تعريف به لوازم عقلي , ابن‌سينا , سهروردي , ملاصدرا
چكيده فارسي :
هدف اين پژوهش امكان‌سنجي تعريف وجود خدا از منظر فلاسفۀ صاحب‌مكتب و تأثيرگذار در جهان اسلام، يعني ابن‌سينا، سهروردي و ملاصدرا است. روش اين پژوهش، كتاب‌خانه‌اي و رويكردش تحليلي، توصيفي و تطبيقي است. بعد از بررسي و تحليل ديدگاه‌ها و راهكارهاي مطرح‌شده به اين نتيجه رسيديم كه: 1. خدا تعريف‌پذير است؛ 2. خدا از طريق تعاريف حدّي حقيقي تعريف‌ناپذير است؛ 3. خدا را از طريق لوازم عقلي مي‌توان تعريف كرد. تعريف به لوازم عقلي از نوع تعريف رسمي است و به دليل اشتمال لوازم قريب شيء كاركرد حدّ حقيقي را دارد. با اين تبيين نظريه تعريف‌پذيري وجود خدا با قاعده «الواجب لاحدّ له» تعارضي نخواهد داشت؛ زيرا مفاد قاعده، خدا را از طريق تعاريف حدّي ماهوي حقيقي تعريف‌ناپذير مي‌داند، ولي با پذيرش تعريف به لوازم عقلي اين تعارض حل خواهد شد.
