بررسي تأثير شكل زمين و ويژگي هاي خاك بر صفات رويشي گونه تنگرس(.Fisch. C. A. Mey Rhamnus pallaii) در منطقه جنگلي كنديرق خلخال با استفاده از روش تجزيه مؤلفه هاي اصلي

تنگرس (Rhamnus pallasii) يكي از گونه هاي باارزش ذخيره گاه جنگلي كنديرق خلخال است. اين پژوهش به منظور بررسي ارتباط صفات رويشي شامل ارتفاع كل، قطر يقه، قطر تاج، تعداد جست و زادآوري اين گونه با برخي از خصوصيات خاك و شاخص شكل زمين در جنگل كنديرق خلخال با استفاده از روش آناليز مؤلفه هاي اصلي انجام شد. براي اين منظور 48 قطعه نمونه مربعي شكل و به مساحت 400 مترمربع در داخل سه شكل مختلف زمين (يال، دامنه و دره) و چهار جهت جغرافيايي (شمال، جنـوب، شرق و غرب) تعيين و مشخصه‌هاي كمي پايه هاي تنگرس اندازه گيري شد. همچنين در هر قطعه نمونه، يك نمونه خاك از عمق صفر تا 30 سانتي متر تهيه شد تا با استفاده از روش تجزيه به مؤلفه‌هاي اصلي، ارتباط عامل هاي خاك با پراكنش تنگرس موردبررسي قرار گيرد. نتايج نشان داد پراكنش اين‌گونه از ارتفاع 1030 تا 2250 متر از سـطح دريا متغيراست. بيشترين ميانگين ارتفاع (1.74 متر)، قطر يقه (5.65 سانتي متر)، قطر تاج (1.75 متر)، ميانگين تعداد جست (13.20) در فرم دامنه و تعداد زادآوري (7.4 اصله نهال در قطعه نمونه) در فرم دره به‌دست‌آمده. نتايج حاصل از آناليز مؤلفه هاي اصلي (PCA) نشان داد در محدوده ارتفاعي 1030 تا 2250 متر از سطح دريا، بافت خاك به‌ويژه درصد شن و سيلت، درصد كربن آلي و درصد ازت شرايط مناسب تري را براي حضور و رشد رويشي اين‌گونه در فرم هاي دره و دامنه در جهت هاي جنوبي منطقه موردبررسي فراهم آورده است. نتايج اين تحقيق مي تواند در تشريح پايداري اكوسيستم و نيز اقدامات حفاظتي و احيايي از قبيل نهال كاري و اصلاح ساختار جنگل‌هاي تخريب‌شده در فرم‌هاي دامنه اي و دره اي مورداستفاده قرار گيرد.