روانسنجي نسخه‌ي فارسي پرسشنامه‌ي بيمار محوري استوارت (2004)

زمينه و هدف:‌ يكي از ارزش‌هاي هر سيستم درماني ارائه‌ي خدمات و مراقبت‌هاي بيمارمحور مي‌باشد. بيمارمحوري ‌يعني اهميت دادن به حق و حقوق بيمار و مشاركت دادن او در تمام امور مربوط به درمان و روند ارائه‌ي خدمات به او است. هدف اين مطالعه ترجمه و بررسي روايي و پايايي پرسشنامه‌ي بيمارمحوري استوارت و تهيه‌ي ابزاري مناسب و معتبر جهت بررسي بيمار محوري در سيستم‌هاي درماني است. روش پژوهش: مطالعه حاضر مطالعه‌اي توصيفي از نوع روش شناسي است كه در سال 1398 انجام شده است. ابتدا پرسشنامه‌ي بيمارمحوري استوارت (2004) به روش پيش رو و پس رو (forwardbackward) ترجمه و جهت ايجاد تطابق با فرهنگ كشور ايران بررسي گرديد. سپس روايي محتوايي آن با اخذ نظرات 15 نفر از متخصصان صاحب نظر و روايي ظاهري آن توسط 15 نفر از بيماران بستري در بخش‌هاي منتخب بيمارستان‌هاي آموزشي ‌يزد مورد سنجش قرار گرفت. پايايي دروني پرسشنامه نيز با استفاده از نظرات 30 نفر از بيماران از طريق ضريب آلفاي كرونباخ با نرم افزار SPSS 22 محاسبه شد. روايي سازه نيز با استفاده از تحليل عاملي تاييدي طبق نظر 283 بيمار با كمك نرم افزار Stata 15 بررسي گرديد. يافته‌ها: براساس نتايج، روايي محتوايي محاسبه شده نشان داد تمامي گويه‌هاي پرسشنامه داراي CVR مناسب بودند و شاخص CVI نيز براي اين پرسشنامه مقدار 0/87 به‌دست آمد. روايي ظاهري همه‌ي گويه‌ها تاييد شد. ضريب آلفاي كرونباخ كل پرسشنامه 0/976 محاسبه شد و بدين ترتيب پايايي دروني پرسشنامه نيز تأييد گرديد. بر اساس نتايج حاصل از تحليل عاملي تاييدي GFI (0/988) وRMR (0/048) و CFI (0/984)، پرسشنامه روايي مناسبي براي استفاده دارد و تمامي گويه‌ها حفظ شدند. نتيجه گيري: پرسشنامه روانسنجي شده، مي‌تواند به‌عنوان ابزاري معتبر و كاربردي جهت بررسي بيمارمحوري در سيستم بهداشت و درمان ايران مورد استفاده قرار گيرد.