اثر بستر كاشت و مقادير مختلف كود نيتروژن بر رشد و عملكرد زعفران

زعفران گرانترين محصول كشاورزي و گرانبهاترين ادويه جهان است. لذا تلاش در جهت كاهش اثرات عوامل محدود كننده رشد آن و حصول افزايش عملكرد اين محصول امري ضروري است. اين تحقيق به منظور بررسي اثر بستر كاشت و سطوح مختلف كود نيتروژن بر رشد و عملكرد زعفران در مزرعه تحقيقاتي پژوهشكده زعفران دانشگاه تربتحيدريه بصورت كرتهاي خرد شده در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي و با سه تكرار در سال زراعي 96 - 1395 به انجام رسيد.تيمارها شامل بستر كاشت در دو سطح شامل خاك كشت نشده زعفران )خاك شاهد( ) 1S ( و خاك كشت شده زعفران ) 2S ( به عنوان كرتهاي اصلي و مصرف كود نيتروژن در چهار سطح شامل عدم مصرف كود ) 0N (، مصرف 50 ( 50N ،) 100 ( 100N ( و 150 ( 150N ( كيلوگرم در هكتار نيتروژن از منبع اوره به عنوان كرتهاي فرعي در نظر گرفته شد. نتايج آزمايش كه از دادههاي سال دوم حاصل شدنشان داد كه بستر كاشت اثر معنيداري بر تمامي صفات اندازهگيري شده داشت،. نتايج آزمايش كه از داده‌هاي سال دوم حاصل شد نشان داد كه بستر كاشت اثر معني داري بر تمامي صفات اندازه گيري شده داشت. بطوريكه در بين تيمارهاي بستر كاشت، كاربرد خاك آلوده به كشت زعفران در سال‌هاي قبل باعث كاهش 72/12 درصدي طول برگ، 53/27 درصدي وزن بنه، 88/31 درصدي تعداد بنه دختري، 10/40 درصدي تعداد گل در متر مربع، 53/42 درصدي وزن تر گل، 88/42 درصدي وزن تر گلبرگ، 01/40 درصدي وزن خشك گلبرگ، 71/18 درصدي وزن تر پرچم، 40/26 درصدي وزن خشك پرچم، 41/43 درصدي وزن تر كلاله و 64/50 درصدي وزن خشك كلاله در مقايسه با خاك شاهد گرديد. اثر مقادير مختلف كود شيميايي نيتروژن نيز بر تمام صفات مورد بررسي معني دار بود. بطوريكه در تمامي صفات اندازه گيري شده مصرف 150 كيلوگرم در هكتار كود سبب افزايش صفات گرديد. البته براي صفات زيشي گياه نظير تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر و خشك گلبرگ، وزن تر و خشك پرچم، و وزن تر و خشك كلاله بين كاربرد 150 و 100 كيلوگرم در هكتار كود تفاوت آماري معني داري مشاهده نشد.نتايج ضرايب همبستگي صفات نيز نشان داد كه همبستگي مثبت و معنيداري بين صفات رويشي و زايشي گياه وجود دارد. در بين صفات زايشي گياه نيز وزن تر و خشك كلاله به عنوان جزء مهم و اقتصادي گياه بيشترين همبستگي را با صفت تعداد گل در متر مربع داشتند. در مجموع، با توجه به نتايج بدست آمده توصيه ميشود در زميني كشت شود كه قبل از آن تحت كشت چندساله زعفران نبوده باشد، در غير اينصورت بايد اصول آيشبندي و اصلاح و حاصلخيزي خاك رعايت شود.