مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تعيين كننده‌هاي اجتماعي اقتصادي ناتواني و مرگ و مير زودرس ناشي از ناهنجاري‌هاي مادزادي: يك تحليل ثانويه از داده‌هاي موجود

پديد آورندگان :

كرمي متين ، بهزاد دانشگاه علوم‌پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت، مركز تحقيقات عوامل تعيين‌كننده بهداشت محيط , صوفي ، مسلم دانشگاه علوم‌پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت، مركز تحقيقات عوامل محيطي مؤثر بر سلامت , كاظمي كرياني ، علي دانشگاه علوم‌پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت، مركز تحقيقات عوامل تعيين‌كننده بهداشت محيط , سلطاني ، شاهين دانشگاه علوم‌پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت، مركز تحقيقات عوامل تعيين‌كننده بهداشت محيط , شكري ، بيتا دانشگاه علوم‌پزشكي كرمانشاه - كميته تحقيقات دانشجويي , اماني ، شيوا دانشگاه علوم‌پزشكي كرمانشاه - كميته تحقيقات دانشجويي , شهبازي ، زهرا دانشگاه علوم‌پزشكي كرمانشاه - كميته تحقيقات دانشجويي

چكيده فارسي :

هدف: ناهنجاري مادرزادي شامل طيفي از اختلالات كاركردي يا ساختاري است كه مي‌تواند به صورت يك اختلال تنها يا گروهي از اختلالات رخ دهد. مطالعات نشان مي‌دهند عوامل اجتماعي و اقتصادي در شيوع ناهنجاري‌هاي مادرزادي تأثيرگذار هستند، به طوري كه كشورهاي با درآمد متوسط و كم، بار بيشتري از ناهنجاري‌هاي مادرزادي را به دوش مي‌كشند. هدف مطالعه حاضر، شناسايي مهم‌ترين تعيين‌كننده‌هاي اجتماعي و اقتصادي ناتواني و مرگ‌ومير زودرس ناشي از ناهنجاري‌هاي مادرزادي در كودكان زير پنج سال در جهان بود. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه مقطعي بود كه با استفاده از آخرين داده‌هاي موجود در سال 2017 انجام شد. متغير وابسته در اين مطالعه، سال‌هاي زندگي تعديل‌شده بر حسب ناتواني بود. در اين مطالعه داده‌هاي 196 كشور جهان مورد تحليل قرار گرفت. كشورها بر اساس تقسيم‌بندي سازمان جهاني بهداشت، به شش منطقه جغرافيايي آفريقا، اروپا، آمريكا، مديترانه شرقي، غرب اقيانوس آرام و جنوب شرق آسيا تقسيم شدند. تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس يك‌طرفه و رگرسيون خطي انجام شد. يافته‌ها: پايين‌ترين ميزان DALY مربوط به كشور لوگزامبورگ (856/29) و بالاترين مقدار آن (21714/7) مربوط به كشور سودان بود. منطقه آفريقا بالاترين ميانگين DALY (4250/56±9392/78) و منطقه اروپا پايين‌ترين ميانگين (1961/64 ±2969/11) را به خود اختصاص دادند. ميزان DALY ناشي از ناهنجاري‌هاي مادرزادي براي كودكان زير پنج سال براي كشور ايران در سال 2017 حدود 7721/48 در صد هزار نفر جمعيت بود كه در مقايسه با ميانگين منطقه اروپا و آمريكا بالاتر و در مقايسه با منطقه آفريقا و مديترانه شرقي پايين‌تر بود. نتايج تحليل رگرسيون خطي نيز نشان داد متغير ميانگين تعداد سال‌هاي تحصيل قوي‌ترين پيش‌بيني‌كننده DALY ( β=0/44 ، P=0/001) ناشي از ناهنجاري‌هاي مادرزادي براي كودكان زير پنج سال بود. نتيجه‌گيري: ميانگين تعداد سال‌هاي تحصيل قوي‌ترين پيش‌بيني‌كننده ميزان سال‌هاي زندگي ازدست‌رفته به علت ناتواني و مرگ‌ومير زودرس ناشي از ناهنجاري‌هاي مادرزادي براي كودكان زير پنج سال است. اين مطالعه پيشنهاد مي‌دهد توزيع عادلانه خدمات غربالگري و مراقبت سلامت و زيرساخت‌هاي آموزشي براي گروه‌هاي محروم و پايين اجتماعي و اقتصادي بايستي در دستور كار سازمان‌هاي بين‌المللي و نظام‌هاي سلامت ملي قرار گيرد.