بررسي اثر تلقيح قارچ هاي‌ ميكوريز آربوسكولار و شبه ميكوريز بر رشد و جذب فسفر گياه گشنيز

اهداف:استفاده از پتانسيل ميكروب‌هاي خاك مانند قارچ‌هاي ميكوريز در قالب كودهاي زيستي، يكي از راه‌هاي دوستدار محيط زيست است كه به كاهش استفاده از نهاده‌هاي شميايي وكاهش خسارات وارد شده بر محيط زيست و انسان كمك مي‌كند. بر اين اساس در اين تحقيق تأثير تلقيح دوگونه قارچ ميكوريز ( Diversispora versiformis و Rhizophagusirregularis) و يك گونه قارچ شبه ميكوريز Piriformospora indica  بصورت مجزا و تلفيقي بر عملكرد و ميزان جذب فسفر گياه گشنيز بررسي شد.مواد و روش‎ها:اين آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در شرايط گلخانه‌اي انجام گرفت. تيمارهاي آزمايش شامل تيمار قارچ منفرد (Rhizophagus irregularis، Diversispora versiformis، Piriformospora indica)، تيمار قارچي توأم (Rhizophagus irregularis + Diversispora versiformis، Piriformospora indica + Diversispora versiformis، Piriformospora indica+ Rhizophagus irregularis، Piriformospora indica + Rhizophagus irregularis + Diversispora versiformis)، تيمار شاهد مثبت (داراي كود اوره و سوپرفسفات تريپل، بدون قارچ) و تيمار شاهد منفي (بدون كود شيميايي، بدون قارچ) بود.يافته‎ها:نتايج نشان‌داد كه اثر هرسه گونه قارچ (ميكوريز و شبه‌ميكوريز) بر شاخص‌هاي رشدي (وزن تر وخشك اندام هوايي و ريشه) و غلظت فسفر در مقايسه با تيمار شاهد معني‌دار مي‌باشد (p 0.01). در مقايسه با شاهد منفي، ميزان افزايش در وزن خشك بخش هوايي در تيمار شاهد مثبت (36.13%)، در وزن خشك ريشه تيمارهاي R. irregularis ، PC و D. versiformis (بترتيب 48.04 %، 45.65 % و 42.94 %)، در شاخص كلروفيل تيمار قارچ  P. indica (32.18 %) ، در درصد كلنيزاسيون، تيمار تلفيقي P. indica+ R. irregularis (91.75 %) ، در غلظت فسفر بخش هوايي تيمار P. indica (34.50 %) و غلظت فسفر بخش ريشه نيز در تيمار P. indica + R. irregularis (25.88 %) بودند.نتيجه‎گيري:طبق نتايج اين تحقيق مي‌توان در كشت  سبزي‌ها به منظور كاهش مصرف كودهاي فسفاته از قارچ‌هاي ميكوريزي جهت افزايش عملكرد گياه استفاده كرد.