اثر سيستم‌هاي خاك‌ورزي، روش كاشت و مقدار نيتروژن بر عملكرد كلزا (Brassica napus L.) و برخي از خصوصيات خاك در شرايط شاليزاري

اهداف: اين تحقيق به منظور بررسي اثر خاك ورزي، روش كاشت و مقدار كود نيتروژن بر عملكرد دانه و برخي  خصوصيات خاك در زراعت كلزا به عنوان كشت دوم بعد از برنج انجام شد.مواد و روش ها: آزمايشي به صورت اسپليت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار طي دو سال زراعي 97-1395 در مزرعه پژوهشي مؤسسه تحقيقات برنج كشور در شهر رشت اجرا شد. در اين آزمايش، سه شيوه خاك ورزي شامل خاك ورزي متداول (شخم برگردان‌دار در عمق 30-25 سانتي متر+ دوبار ديسك) ، كم خاك ورزي (يك بار استفاده از روتيواتور تراكتوري در عمق 15-10 سانتي متر) و بي خاك ورزي به عنوان كرت هاي اصلي در نظر گرفته شدند. علاوه بر اين، دو روش كشت شامل كشت مستقيم و نشايي و چهار مقدار كود نيتروژن از منبع اوره به ميزان، صفر، 100، 200 و 300 كيلوگرم در هكتار به صورت فاكتوريل در كرت هاي فرعي منظور شدند.يافته ها: نتايج نشان داد كه تيمار كم خاك ورزي با 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار با كسب ميانگين 4144.3 كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد دانه را دارا بود. سيستم بي خاك ورزي بيشترين وزن مخصوص ظاهري (1.58 گرم بر سانتي متر مكعب)، شاخص مخروطي (3.74 مگا پاسكال)، رطوبت خاك (72.13 درصد) و كمترين طول ريشه (20.65 سانتي متر) و وزن ريشه (61.43 گرم در متر مربع) را دارا بود. تيمار بدون مصرف نيتروژن، كمترين مقدار نيتروژن خاك، كربن آلي، طول و وزن ريشه را به خود اختصاص داد. نتيجه گيري: بر اساس نتايج، تركيب كم خاك ورزي با مقدار 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در هر دو روش كشت، مستقيم و نشايي را به دليل عملكرد دانه بالا مي توان جهت كشت كلزا در اراضي شاليزاري منطقه گيلان پيشنهاد نمود.