تغييرات ترسيب كربن و برخي ويژگي هاي خاك در تيپ هاي جنگلي زاگرس مياني (مطالعه موردي: جنگل هاي استان لرستان)

گونه هاي درختي از مهم ترين عوامل تاثيرگذار بر ويژگي هاي خاك از طريق توليد لاشريزه بوده و نقش اساسي در چرخۀ كربن و آزاد سازي عناصر غذايي خاك دارند. پژوهش حاضر به بررسي تغييرات ترسيب كربن و برخي ويژگي هاي خاك در تيپ هاي جنگلي زاگرس مياني، جنگل هاي استان لرستان، در ارتباط با گونه هاي درختي غالب منطقه مي پردازد. در مطالعه حاضر برخي از ويژگي هاي زيستي درختان در تيپ هاي جنگلي بلوط ايراني، دارمازو و گلابي وحشي با استفاده از 24 قطعه نمونه 500 متر مربعي تصادفي (25 ×20 متر) اندازه گيري شد. همچنين خاك زيراشكوب تيپ هاي مورد مطالعه با استفاده از 48 نمونه تركيبي از عمق هاي 10-0 و 30-10 سانتي متري برداشت شد. پس از اندازه گيري متغيرهاي مورد مطالعه، مقايسه آماري ميانگين متغيرهاي جنگل شناسي، خاكي و ترسيب كربن در تيپ‌هاي جنگلي با استفاده از آناليز واريانس يك‌طرفه انجام گرفت. نتايج نشان داد كه تيپ هاي جنگلي مورد مطالعه بدون اختلاف معني دار در مقادير درصد تاج پوشش، داراي اختلاف معني داري در پارامترهاي ارتفاع تاج پوشش و تراكم بودند. تيپ هاي جنگلي ضمن اختلاف معني دار در مقادير ترسيب كربن، بافت، نيتروژن، كربن آلي، نسبت كربن به نيتروژن، پتاسيم، pH و رطوبت اشباع عمق اول، فاقد اختلاف در مقادير آهك، هدايت الكتريكي، كلسيم، وزن مخصوص ظاهري و رطوبت اشباع عمق دوم بودند. بدين معني كه بيشترين ميزان رس، سيلت و pH خاك در تيپ هاي جنگلي گلابي وحشي و بلوط دارمازو و بيشترين مقادير ترسيب كربن، شن، پتاسيم، نيتروژن، كربن آلي و رطوبت اشباع عمق اول در خاك جنگلي بلوط ايراني مشاهده شد. در اين رابطه ارتفاع تاج پوشش مهمترين متغيري بود كه با ترسيب كربن، نيتروژن، كربن آلي، پتاسيم، pH و رطوبت اشباع خاك همبستگي نشان داد. به طور كلي نتايج نشان مي دهد كه تغييرات ترسيب كربن و عناصر غذايي خاك در تيپ هاي جنگلي مورد مطالعه بيشتر تحت تأثير نوع تيپ جنگلي و ارتفاع تاج پوشش قرار مي گيرد. لذا پيشنهاد مي شود در مطالعات سنجش از دور جهت برآورد ترسيب كربن خاك جنگل هاي زاگرس از داده هاي ليدار كه قابليت اندازه گيري ارتفاع تاج پوشش را دارند استفاده شود.