پديد آورندگان :
جليليان، نسترن مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمانشاه - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - بخش تحقيقات جنگلها و مراتع، كرمانشاه، ايران , اسدي، مصطفي مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، تهران، ايران , نعمتي پيكاني، مصطفي مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمانشاه - بخش تحقيقات جنگلها و مراتع، كرمانشاه، ايران , رحيمي، حبيب الله مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمانشاه - بخش تحقيقات جنگلها و مراتع، كرمانشاه، ايران
كليدواژه :
پراكندگي جغرافيايي , جايگاه حفاظتي , گونه انحصاري , گياهان زينتي , لاله
چكيده فارسي :
جنس لاله (Tulipa L.) يكي از زيباترين جنس هاي گياهي فلور ايران است كه 12 گونه و يك واريته درايران دارد و از ميان آنها T. ulophyla ، انحصاري ايران است. مروري بر الگوي پراكندگي جغرافيايي گونه هاي جنس لاله نشان ميدهد كه در تمام كشور پراكنده بوده و استان خراسان با 8 گونه، استان تهران با 7 گونه و استان هاي گلستان و همدان هر كدام با 6 گونه، به ترتيب بيشترين تعداد گونه ها را در خود جاي داده اند. تركيبات بيوشيميايي متنوعي مانند كاروتنوييدها، آنتوسيانيدين هاي دلفينيدين، سيانيدين و پلارگونيدين مهمترين تعيين كننده رنگ در لاله ها هستند. اصليترين تركيبات عطر گل هاي لاله شامل مونوترپنوييدها، سس كويي ترپنوييدها، بنزوييدها و اسيدهاي چرب است. بررسي الگوي پراكندگي جغرافيايي گونه ها در ايران نشان ميدهد كه چهار گونه از لاله ها شامل T. Sogdiana,T. ulophylla, T. hoogianaوT. lehmanniana در رويشگاه هاي محدودي حضور دارند و در صورت بروز مشكل در رويشگاه طبيعي شان، مورد تهديد جدي قرار ميگيرند. با توجه به پتانسيل زينتي شدن گونه هاي لاله، ميتوان با انجام تحقيقات باغباني از آنها در طراحي فضاي سبز و گل كاري ها استفاده كرد.
چكيده لاتين :
The genus Tulipa L. is one of the most beautiful plant genera in Iran's flora, which has 12 species and one variety, among which T. ulophyla is endemic. A review of the geographical distribution pattern of Tulipa showed that Khorasan, Tehran, Golestan, and Hamedan provinces with 8, 7, 6, and 6, have the highest number of species, respectively. They are geographically distributed in all regions of Iran. Various biochemical compounds including carotenoids, anthocyanidins, delphinidin, cyaniding, and pelargonidin determine the color of tulips. The main constituents responsible for tulip scents are monoterpenoids, terpenoids, benzoids, and fatty acids. Based on a survey on the geographical distribution of the species, four species, including T. sogdiana, T. ulophylla, T. hoogiana, and T. lehmanniana, in Iran, are present in a low number of habitats, which means that any habitat damage may threaten these species. Due to the potential of ornamentation of tulip species, they can be used in landscape designing and flower farming by horticultural research
