فهرست كروموزومي گياهان ايران (جلد اول)

انجام مطالعات سيتوژنتيك درمورد گياهان ايران اهميت زيادي دارد و نخستين گام براي شناخت ويژگي‌هاي ژنتيكي يك گياه، تشخيص وضعيت و بررسي تعداد، شكل و رفتار كروموزوم‌هاي آن است. اهميت اين مطالعات در اين است كه كروموزوم‌ها داراي ژن‌ها هستند و اطلاعات ژنتيكي مربوط به فنوتيپ گياه را دارند. با توجه به اينكه ويژگي‌هاي گياهي تا حدود زيادي تحت كنترل مواد ژنتيكي هستند، مي‌توان گفت كه يكي از روش‌هاي بررسي تنوع در ارقام و گونه‌هاي مختلف گياهي، انجام مطالعات سيتوژنتيك و كاريوتيپي است. به كمك اطلاعات كروموزومي، امكان مقايسه گونه‌ها و جمعيت‌ها فراهم مي‌شود. هر يك از جمعيت‌هاي متعلق به يك گونه، سازش ژنومي خاص خود را با محيطي كه در آن مي‌رويند، نشان مي‌دهد. با افزايش اختلافات سازشي ممكن است واريته‌هاي جديد و حتي گونه‌هاي جديد در رويشگاه‌هاي گياهي به‌وجود آيند. بديهي است گونه‌هايي كه از نظر پارامترهاي سيتوژنتيك و خواص كروموزومي به هم شبيه هستند، در بحث روابط بين گونه‌اي قرابت بيشتري داشته و در صورت وجود صفات مطلوب در اين گونه‌ها، امكان تلاقي بين‌گونه‌اي براي جمع‌آوري ژن‌هاي مطلوب در يك گياه وجود خواهد داشت. بنابراين، كروموزوم‌ها عوامل مناسبي هستند كه مي‌توان براساس آنها روند تكاملي گياهان را تعيين كرد. پس از تعيين عدد پايه كروموزومي در جنس گياه مورد نظر، سطح پلوئيدي براي گونه‌هاي مورد مطالعه تعيين مي‌شود. شناخت سطح پلوئيدي به‌عنوان يكي از روش‌هاي مطالعه تنوع ژنتيكي نقش مهمى در برنامه‌هاى اصلاحى براى بهبود گياهان ايفا كرده و كمك شايانى به پيشبرد برنامه‌هاى تحقيقاتى خواهد كرد. بررسى تعداد كروموزوم‌ها به‌منظور هرگونه استفاده در برنامه‌هاي اصلاحي، مطالعات فيلوژني و تعيين روابط و قرابت گونه‌هاي گياهي و غيره امر بسيار مهمي است كه بايد به آن توجه شود.

No abstract