عنوان مقاله :
نگرشي سيستمي بر پيوستگي فراكتالي ساختار سوره با تاكيد بر افتتاح و اختتام (بررسي موردي سوره روم)
پديد آورندگان :
اسعدي ، سوده دانشگاه ميبد , زارع زرديني ، احمد دانشگاه ميبد - دانشكده الهيات - گروه علوم قرآن و حديث , مطيع ، مهدي دانشگاه اصفهان - دانشكده الهيات و معارف اهل بيت(ع) - گروه علوم قرآن و حديث , حري ، ابوالفضل دانشگاه اراك - دانشكده ادبيات و زبان ها - گروه زبان و ادبيات انگليسي
كليدواژه :
پيوستگي ساختاري , پيوستگي لفظي , پيوستگي معنايي , ساختار , هندسه فراكتال , افتتاح , اختتام
چكيده فارسي :
شناخت صحيح ساختار سوره، يكي از اصلي ترين مولفه هاي فهم پيوسته فضاي آيات در نظام معنايي قرآن كريم است. آغاز و انجام سوره به عنوان اركان اصلي آن، روابط تعيين كننده اي با ديگر مفاهيم متن دارند. تناسب حكيمانه شروع و پايان كلام حق، اقتضاي خالقي حكيم و مدبر است. از اين رو كشف و استخراج پيوندهاي موجود ميان افتتاح و اختتام كه منجر به فهم منسجم و جامع تري از ساختار اصلي سوره مي گردد بيانگر غايت اين نوشتار خواهد بود. در همين راستا پژوهش حاضر در پاسخ به چگونگي امكان درك هماهنگي و نظام مندي حاكم بر ساختار سوره از طريق بررسي عناصر اصلي شروع و پايان آن، با تكيه بر نظريه ساختارگرايي تلاش نموده تا الگويي برگرفته از قرآن ارائه نمايد. لذا ترسيم فضاي پيوسته ميان اجزاي يك سوره، با ايده پردازي از هندسه فراكتال كه شاخصه مهم آن، برجسته نمودن نقش تكرار معنادار اجزاي خودمتشابه، در ايجاد ساختار اصلي يك طرح هماهنگ است نگاهي جديد در اين بررسي به شمار مي رود. ازين رو به تحليل پيوندهاي ساختاري ميان آغاز و انجام سوره به كمك اين الگو پرداخته شده است. كاربست شواهد لفظي معنايي درون بخشي و بينابخشي، منجر به طرح خوانشي پيوسته از مفاهيم سوره مي گردد. شاخصه هاي دو گروه مومنين و كافرين به لقاء، ذكر مولفه هاي صبر، استمرار در مسير ايمان، جهاد و بندگي در كنار مفهوم امر الهي در ظاهر و باطن هستي، تبيين روابط حقيقي و اعتباري، همان زنجيره مفهومي پيونددهنده بندهاي آغازين و پاياني دانسته مي شود كه بدنه سوره نيز پيرامون آن شكل گرفته ا ست.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي ادبي قرآني
عنوان نشريه :
پژوهش هاي ادبي قرآني