بررسي اثر كاربرد اسيد هيوميك بر كارايي گياه‌پالايي كادميم توسط گياه هميشه بهار در يك خاك‌ آهكي آلوده به كادميم

كارايي پايين فرايند گياه‌پالايي برخي عناصر سنگين در خاك‌هاي آهكي، به دليل تحرك پايين اين عناصر، سبب شده است كه تحقيقات در خصوص استفاده از عوامل كلات كننده و محرك‌هاي زيستي بر افزايش كارايي اين فرايند، رشد چشمگيري داشته باشد. در مطالعه حاضر، پتانسيل گياه پالايي كادميم توسط گياه هميشه بهار (Calendula officinalis) متاثر از كاربرد اسيد هيوميك به صورت محلول پاشي و خاكي، در يك خاك آهكي آلوده به سطوح مختلف كادميم مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور در آزمايشي گلخانه‌اي، نشاهاي هميشه بهار به خاك‌هاي آلوده به كادميم (0، 50 و100  ميلي‌گرم در كيلوگرم) منتقل و سپس به طور جداگانه با كاربرد خاكي يا محلول پاشي اسيد هيوميك در سطوح مختلف (0، 10و 20 ميكرومولار) تيمار شدند. تيمارهاي اسيد هيوميك دو هفته پس از انتقال گياه اعمال و در نهايت ويژگي‌هاي مختلف بيوشيميايي-فيزيولوژيكي اندازه‌گيري شد. بر اساس نتايج، در خاك‌هاي داراي آلودگي، علي رغم رشد ظاهرا طبيعي گياهان بدون هيچگونه علائم سميت (كلروز يا نكروز شدن)، با افزايش سطح كادميم، زيست توده وزن خشك گياه كاهش و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني (كاتالاز، پراكسيداز، سوپر اكسيد دسموتاز و آسكوربات پراكسيداز) افزايش يافت. كاربرد خاكي اسيد هيوميك در خاك‌هاي داراي آلودگي باعث افزايش زيست توده وزن خشك، غلظت كادميم و فاكتور غلظت بيولوژيكي كادميم شد. همچنين، كاربرد اسيد هيوميك، سبب كاهش فعاليت آنزيم‌هاي آنتي اكسيداني گياهان شد، كه نشان از تعديل تنش كادميم در گياهان تيمار شده داشت. بر اساس نتايج، با توجه به بالا بودن مقادير بالاتر از يك فاكتور انتقال و فاكتور غلظت بيولوژيكي، هميشه بهار به عنوان يك گياه بيش انباشتگر كادميم محسوب شده، كه مي‌تواند كادميم را از طريق سازوكار گياه استخراجي پالايش كند. به طور كلي، از بين تيمارهاي مورد بررسي، استفاده از تيمار 20 ميكرومولار (به ويژه كاربرد خاكي) اسيد هيوميك، بهترين تأثير را در افزايش فرايند گياه پالايي كادميم در خاك آهكي مورد مطالعه داشت.