اعتبارات ماهيت و تحليل چگونگي جريان آنها در «وجود» از ديدگاه ابن سينا

اعتبارات «بشرط لا» و «لابشرط» و «بشرط شيء» در فلسفه‌ ابن‌سينا اهميت ويژه‌اي دارد. از نظر او، آنها هم در ماهيت جاري مي‌شوند و هم در وجود.  از نظر ابن سينا اين اعتبارات در مفاهيم كلي جاري مي شود و درنتيجه، ارتباط ذهن و خارج و جنبه‌هاي مختلف حكايت گري يك مفهوم كلي تبيين مي‌شود. اگرچه عمده كاربرد اين اعتبارات در مفاهيم ماهوي و براي تبيين كلي طبيعي و نحوه‌ وجود آن در خارج، همچنين نپذيرفتن نظريه‌ مثل افلاطوني و فرق‌گذاشتن بين جنس و ماده و فصل و صورت است، اما از طرف ديگر با جار‌ي‌ساختن اين اعتبارات در مفهوم وجود، حصصي از مفهوم وجود به دست مي‌آيد كه علاوه بر مشكك‌‌ساختن وجود، باعث مي‌شود وجود واجب در ذهن تعيني واقعي داشته باشد؛ به‌اين‌ترتيب، مي‌توان احكام و اوصاف خدا را مورد نفي و اثبات قرار داد، به‌طوري‌كه اعتبار معرفت‌شناسي داشته باشد. ابن‌سينا به نحوي وجود خدا را «بشرط لا» تعريف مي‌كند كه نمي‌توان تنها با اين اعتبار، آن را با «لابشرط»بودن وجود حق در كلام عرفا منافي دانست.