اثر رژيم‌هاي كم‌آبياري و نانوذرات سيليكا بر عملكرد و شاخص بهره وري آب در گياه كاهو (Baby lettuce Vivian)

رشد جمعيت و افزايش مشكلات زيست محيطي، تقاضاي آب آبياري در بسياري از مناطق جهان را افزايش داده است. فناوري نانو تأثيرات زيادي در توليد پايدار محصولات كشاورزي داشته و مي تواند خطرات زيست محيطي را كاهش داده و فرصت هايي براي توليد محصولات جديدد فراهم كند . اين تحقيق با هدف بررسي عملكرد و بهره‌وري مصرف آب تحت شرايط رژيم‌هاي كم‌آبياري و نانوذره سيليكا انجام شد. تحقيق حاضر، در سال 1398 در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه شهيد چمران اهواز اجرا گرديد. به منظور دست‌يابي به اهداف مذكور، مطالعه حاضر بر روي گياه كاهو (رقم baby lettuce Vivian) در سه سطح ‌آبياري (75، 85 و 100 درصد نياز آبي گياه) و سه سطح كاربرد نانوذره شامل 0، 50 و 100 ميلي‌گرم بر ليتر به صورت تغذيه ريشه‌اي در سه تكرار انجام گرديد. اين طرح در قالب كرت‌هاي خردشده نواري و با طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي تحليل شد. بر اساس نتايج، تنش كم‌آبي بر روي عملكرد كل، شاخص برداشت، شاخص سطح برگ و سطح برگ داراي اثر معني‌دار در سطح احتمال يك درصد بود و تنها بر روي وزن ريشه معني‌دار نبود. در اين مطالعه اثر استفاده از نانوذره بر روي هيچ‌يك از شاخص‌هاي بررسي شده، معني‌دار يافت نگرديد. اثر توأمان تنش كم‌آبي و استفاده از نانوذره بر روي عملكرد كل در سطح احتمال پنج درصد معني‌دار بود اما بر روي وزن ريشه، شاخص سطح برگ، شاخص برداشت، طول ريشه و سطح برگ اين اثر معني‌دار يافت نگرديد. بيش‌ترين ميزان پارامتر عملكرد كل به ترتيب در تيمار I100F100برابر 87.88 گرم و كم‌ترين ميزان در تيمار I85F50با 47 گرم به ثبت رسيد. حداكثر سطح برگ و شاخص سطح برگ در تيمار I100F50، حداقل سطح برگ در تيمار I75F0 و حداقل شاخص سطح برگ در تيمار I75F100 مشاهده گرديد. بالاترين و پايين‌ترين شاخص برداشت در اين پژوهش، به ترتيب برابر 74.68 و 52.61 درصد بود.