بهينه‌سازي مصرف كود نيتروژن و آب در چغندرقند (Beta vulgaris L.) با استفاده از مدل‌سازي سطح- پاسخ

هدف از انجام تحقيق حاضر، بهينه‌سازي منابع كود نيتروژن و آب در چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرايط آب‌وهوايي همدان با استفاده از روش سطح پاسخ بود. براي اين منظور، داده‌هاي مورد نياز از منابع موجود استخراج و در قالب طرح مركب مركزي بهينه‌سازي در شرايط آب‌وهوايي همدان انجام گرفت. سطوح بالا و پايين كود نيتروژن و آبياري به‌ترتيب 0 و 240 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار و 8000 و 14000 متر‌مكعب در هكتار بودند. نتايج ارزيابي مدل بر اساس شاخص هاي آماري نشان داد كه مدل از دقت قابل قبول و معني‌داري براي شبيه‌سازي صفات چغندرقند برخوردار بود، به‌طوري‌كه مقدار شاخص RMSE براي تمام صفات مورد ارزيابي كمتر از هشت درصد به‌دست آمد. براي بهينه‌سازي از دو روش هم‌پوشاني لايه‌ها و حل عددي استفاده شد. بر اساس روش هم‌پوشاني لايه‌ها، ميزان مصرف 9500 تا 12000 متر‌مكعب آب در هكتار و كاربرد 110 تا 130 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به‌عنوان بهينه مصرف آبياري و كود نيتروژن برآورد گرديد. در روش حل عددي نيز كاربرد 133 كيلوگرم كود نيتروژن در هكتار به‌همراه 10667 متر‌مكعب آب به‌عنوان مقادير بهينه تيمارها شبيه‌سازي شد. بر اساس مقادير بهينه پيشنهادي توسط مدل در روش حل عددي، ميزان عملكرد ريشه، شكر و شكر سفيد، ميزان نيتروژن مضره، كارايي مصرف آب و نيتروژن به‌ترتيب معادل 80.1 تن در هكتار، 14.94 تن در هكتار، 12.49 تن در هكتار در هكتار، 2.56 ميلي اكي‌والان در 100 گرم، 1.39 كيلوگرم شكر بر متر‌مكعب آب و 74.24 كيلوگرم شكر بر كيلوگرم نيتروژن برآورد شد.