اثر تنش خشكي و غلظت‌هاي مختلف اسيد ساليسيليك بر عملكرد، اجزاي عملكرد و درصد اسانس رازيانه (Foeniculum vulgare Mill.)

رازيانه (Foeniculum vulgare L.) گياهي است چندساله كه از مهم‌ترين و پرمصرف ترين گياهان دارويي به‌شمار مي آيد و عمدتاً به‌منظور استفاده از اسانس حاصل از آن در صنايع مختلف دارويي، غذايي، آرايشي و بهداشتي مورد كشت قرار مي گيرد. اين تحقيق با هدف بررسي اثرات غلظت‌هاي مختلف اسيد سالسيليك بر خصوصيات كمّي و كيفي رازيانه تحت شرايط تنش خشكي انجام گرديد. آزمايش به صورت اسپيلت پلات در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 96-1395 در شهرستان رزن به‌اجرا در آمد. فاكتور اصلي شامل پنج سطح رژيم آبياري (آبياري كامل، حذف آبياري در مرحله ساقه دهي، حذف آبياري در مرحله غنچه دهي، حذف آبياري در مرحله گل‌دهي و حذف آبياري در مرحله شروع پر شدن دانه) و فاكتور فرعي شامل چهار غلظت مختلف اسيد ساليسيليك (آب خالص، سه، شش و هشت ميلي مولار) بود. در تيمار رژيم آبياري، پس از حذف آبياري در هر يك از تيمارهاي خشكي، مجدداً آبياري (بعد از 20 روز) تا انتهاي دوره رشد انجام شد. نتايج نشان داد كه دو تيمار عدم كاربرد اسيد ساليسيليك در شرايط حذف آبياري در مرحله پر شدن دانه و كاربرد شش ميلي مولار اسيد ساليسيليك در شرايط حذف آبياري در مرحله گل‌دهي، به‌ترتيب با 21.3 و 20.3 عدد شاخه فرعي در بوته، بيشترين انشعابات فرعي در بوته را به خود اختصاص دادند. تيمار كاربرد هشت ميلي مولار اسيد ساليسيليك در شرايط حذف آبياري در مرحله پر شدن دانه بيشترين تعداد چتر در بوته و وزن هزار دانه را از خود نشان داد. بيشترين تعداد چترك در چتر متعلق به تيمارهاي كاربرد شش و هشت ميلي مولار اسيد ساليسيليك در شرايط حذف آبياري در مرحله پر شدن دانه بود. كمترين مقادير دانه در چترك در سطوح مختلف اسيد ساليسيليك در شرايط حذف آبياري در مرحله گل‌دهي ملاحظه گرديد. نتايج نشان داد كه تيمارهاي كاربرد صفر و سه ميلي مولار اسيد ساليسيليك در شرايط آبياري كامل با توليد بيش از 800 كيلوگرم در هكتار، بيشترين عملكرد دانه را به خود اختصاص دادند.