بررسي مناطق فعاليت كفــشدوزك Exochomus nigripennis (Coleoptera: Coccinellidae) در استان يــزد با استفاده از سامانه اطلاعات جغـرافيايي

در يك بوم سامانه طبيعي بين دشمنان طبيعي و عوامل محيطي ارتباط تنگاتنگي وجود دارد. استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) در تجزيه و تحليل الگوهاي مكاني جمعيت آفات در سال‌هاي اخير افزايش يافته است. هدف اين پژوهش، بكارگيري فرايند درخت سلسله مراتبي (AHP) براي تعيين اين ارتباط در كفشدوزك‌ شكارگرExochomus nigripennis (Erichson)  در راستاي مهار زيستي آفات مكنده بود. در پهنه‌بندي مناطق مناسب فعاليت كفشدوزك E. nigripennis متغيرهايي نظير دما، رطوبت نسبي، بارندگي، ارتفاع و تغذيه به عنوان مهم‌ترين معيارهاي تعيين كننده در نظر گرفته شدند. اساس تحليل سلسله مراتبي، مقايسه زوجي گزينه‌ها و امكان بررسي سناريوهاي مختلف است. از نرم‌افزارهاي ArcMap 10.1 و 10.1 ArcCatalog براي تشكيل پايگاه داده مكاني و تجزيه و تحليل هاي مربوط استفاده شد. نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه نزديك به 4.34 درصد از مناطق استان از جمله بخش‌هايي از شهرستان‌هاي تفت، ابركوه و مهريز بسيار مناسب براي فعاليت كفشدوزك مي‌باشند و نزديك به 17.07 درصد از مناطق استان مانند بخش عمده شهرستان اردكان، بهاباد و ميبد براي فعاليت كفشدوزك بسيار نامناسب شناخته شدند. همچنين مقايسه معيارهاي مورد بررسي نشان مي‌دهد، دما با وزن نهايي 0.529 مهم‌ترين متغير تاثيرگذار در فعاليت كفشدوزك E. nigripennis بوده و متغيرهاي تغذيه، رطوبت نسبي، ارتفاع و بارندگي به ترتيب در رتبه هاي بعدي اهميت قرار گرفتند.