تصويرسازي استعاره در دعاهاي قرآني

استعاره، هنري بياني است كه در آن دو امر متفاوت كنار هم مي‌نشيند و موجب وحدت ميان اضداد مي‌شود. اين شيوه بياني از دو چيز، تعبيري تازه ارائه مي‌دهد كه شنونده يا خواننده با استعمال حقيقي آن را حس نمي‌كند. اين هنر بياني در قرآن به دو صورت استعاره مصرحه و مكنيه، فراوان يافت مي شود. در اين پژوهش، استعاره‌هايي كه در دعاهاي قرآني به كار رفته است، استخراج شده و به جلوه‌هاي زيباشناسي آن اشاره رفته است. مهم‌ترين جلوه‌هاي زيباشناسي استعاره در دعاهاي قرآني عبارتند از: 1. مبالغه، 2. رعايت نظم و تناسب در آيات و ايجاد نوعي موسيقي در كلام به‌طوري‌كه سخن از يكنواختگي خارج مي‌شود، 3. تشخيص و تجسيم، 4. تحسين ظاهر و معناي لغت. آنچه در همه استعاره‌هاي قرآني حائز اهميت است، موضوع سياق و بافت آيات است به‌طوري‌كه بدون در نظر گرفتن آن نمي‌توان به معنا و مفهوم استعاره پي‌ برد. نگارنده در اين مقاله با استفاده از شيوه استقرائي و توصيفي-تحليلي، تنها استعاره هاي موجود در دعاهاي قرآن را از بين تمام استعاره‌هاي قرآني، استخراج كرده تا به نتيجه‌گيري بهتر و ملموس‌تري دست يابد.