برنامه آموزشي مبتني بر نظريه رفتار برنامه‌ريزي ‌شده و تأثير آن بر رفتارهاي خودمراقبتي در بيماران مبتلا به پيش پرفشاري خون

زمينه و هدف : پرفشاري خون يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي غيرواگير و از مهمترين مشكلات سلامتي در جهان به‌ شمار مي رود كه در عين حال قابل پيشگيري و كنترل مي‌باشد. نظريه ي رفتار برنامه‌ريزي‌شده يكي از نظريه‌هاي مهمي است كه فرآيند اصلي پذيرش رفتارهاي بهداشتي را توضيح مي‌دهد. پژوهش حاضر به منظور بررسي تاثير مداخله آموزشي مبتني بر نظريه ي رفتار برنامه ريزي شده بر رفتارهاي خودمراقبتي بيماران پرفشاري خون مراجعه كننده به بيمارستان هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي زاهدان انجام گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه تجربي بود كه در ميان 120 نفر از بيماران پيش پرفشاري خون شهر زاهدان درسال 1399 انجام شد. نمونه‌گيري به روش به صورت نمونه ي در دسترس انتخاب و به دو گروه آزمون (60 نفر) و كنترل (60 نفر) تقسيم شدند. براي گروه آزمون 6 جلسه ي آموزشي برگزار گرديد و در گروه كنترل مداخله انجام نشد. داده ها قبل از مداخله آموزشي، بلافاصله پس از مداخله ي آموزشي و سه ماه بعد از آن، با استفاده از پرسشنامه متناسب با سازه هاي نظريه ي رفتار برنامه ريزي شده جمع آوري شد. يافته ها : ميانگين سني افراد شركت كننده 6/18 ±47/03 كه 60 نفر مرد و 60 نفر از آنها زن بودند. در مراحل قبل و پس از مداخله، ميانگين نمره آگاهي از 1/97 ±21/15 به 1/54 ±23/05 و نگرش از 5/98 ±39/90 به 1/43 ±45/35، كنترل رفتاري درك شده از 4/58 ±44/28 به1/42 ±49/48 ، هنجار انتزاعي از 4/08 ±40/90 به 1/76 ±44/40 و قصد رفتاري از 5/93 ±41/90 به 1/72 ±47/46 و رفتار از 3/39 ±42/96 به 1/83 ±46/61 افزايش يافت و اين اختلاف از نظر آماري معني دار بود (0/001 P)؛ ولي در گروه كنترل اختلاف معني داري در اين زمينه مشاهده نشد. نتيجه گيري: مداخله ي آموزشي مبتني بر نظريه ي رفتار برنامه ريزي شده مي تواند بر بهبود رفتارهاي خودمراقبتي در بيماران مبتلا به پيش پرفشاري خون موثر باشد.