روند و پيش بيني سري زماني بروز سرطان پستان در استان قزوين از سال 1386 لغايت 1395

مقدمه: سرطان پستان شايع ترين سرطان زنان و دومين علت مرگ در كل جهان مي باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسي روند شناسايي تعداد موارد جديد سرطان پستان و پيش بيني وقوع آن در آينده با تحليل سري زماني انجام شد. روش بررسي: مطالعه حاضر يك بررسي مقطعي در طي سال هاي 1386 تا سال 1396 به منظور پيش بيني الگوي موارد جديد سرطان پستان با استفاده از سري زماني مدل خود رگرسيون ادغام شده با ميانگين متحرك (ARIMA) در استان قزوين است. براي نشان دادن روند و ارائه پيش بيني براي يك سال آينده سرطان از مدل سري هاي زماني BoxJenkins و روش هاي تشخيص و ارزيابي آن استفاده شد. جهت توصيف و برازش مدل هاي مناسب، از نرم افزار آماري R نسخه 3/6/3 استفاده شد. يافته ها: بين سال هاي 1386 تا 1395 تعداد 1229 بيمار جديد ثبت شده است (ميانگين (انحراف معيار) ماهانه 24/10(03/1) مورد). هرچند روند كلي تعداد خام موارد جديد سرطان پستان در طول زمان افزايشي مي باشد ولي تغيير مشاهدات در طول زمان به صورت افزايشي و كاهشي بوده است بر اساس نتايج آزمون بارتلت، واريانس هاي داده هاي اين سري زماني سرطان ثابت نبودند. همچنين بر اساس نتايج آزمون كولموگروفاسميرنوف، داده هاي سري سرطان پستان نرمال نبودند. از بين مدل هاي بررسي شده، مدل (1، 1، 1) ARIMA به دليل كمتر بودن معيار AIC نسبت به مدل هاي ديگر، انتخاب شد و اين مدل به عنوان مدل نهايي براي پيش بيني سرطان پستان براي يك سال آينده انتخاب شد. فاصله اطمينان مقادير پيش بيني شده نسبتاً باريك بوده كه مناسب بودن مدل نهايي را در پيش بيني نشان مي دهد. نتيجه گيري: تحليل سري زماني ابزاري كارا جهت مدل سازي داده هاي گذشته و آينده تعداد خام موارد جديد سرطان پستان در استان قزوين مي باشد. شاخص هاي نيكويي برازش مدل نشان داد مدل باكس جنكينز مدل قابل اتكايي براي برازش به داده هاي مشابه مي باشد.