ترجمۀ ادبيات غرب در ايران: معيارهاي ناشران ايراني براي گزينش و انتشار آثار ادبي

نقش ترجمه در پيدايش رمانِ مدرن به سبك اروپايي در نظام ادبي ايران مدت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست كه مورد مطالعه بوده است. با اين حال، ترجمۀ رمان‌هاي غربي در نظام ادبي ايران روندي پيچيده است كه بازيگران زيادي در آن دخيل‌اند. يكي از اين بازيگران، ناشران هستند كه نقش غير قابل‌انكاري در «ميدان» نشرِ آثار ادبي و معرفي آن به خوانندگان ايفا مي‌كنند. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن اين اهميت درصدد است تا با مطالعۀ حوزۀ نشر ادبي ايران و با استفاده از چارچوب نظري بورديو (1983، 1986، 2008) به بررسي معيارهاي ناشران ايراني براي گزينش كتاب جهت ترجمه و انتشار آثار ادبي غرب در ايران بپردازد. در اين راستا، طي مصاحبه‌اي با سه مترجم، سه جامعه‌شناس ادبيات و ده ناشر برجستۀ كشور، معيار‌هاي ناشران در انتخاب و معرفي آثار ادبي غرب به خوانندگانِ ايراني مورد بررسي قرار گرفت و پاسخ مصاحبه‌شوندگان با استفاده از نظريه داده بنياد استراس و كوربين (1998) به شيوۀ كيفي مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان داد كه ناشران ايرانيِ مورد مطالعه، سرمايه‌هاي «نمادين» و «فرهنگي» اثر از قبيل شهرت نويسنده، جوايز بين المللي كسب شده توسط اثر، ساخت مجموعه‌هاي تلويزيوني از روي اثر و پرفروش بودن جهاني آثار را در انتخاب تأليفاتِ ادبي جهت ترجمه مؤثر مي‌دانند؛ كه هدف از آن مي‌تواند تلاش ناشران جهت تحصيل همزمان «سرمايۀ اقتصادي، فرهنگي و نمادين» در «ميدان» سلسله مراتبي و رقابتي نشر در ايران باشد.