تحليل و تبيين طبقاتي ترجيح انتخاباتي

در بيشتر تحليل‌ها و تبيين‌ها در ايران به‌صورت نظري ترجيح انتخاباتي بررسي شده است. با توجه به فريبندگي تحليل طبقاتي و نگرش منفي به تحليل طبقاتي در ايران به‌دليل جايابي آن در ديدگاه ماركسيستي، جامعه‌شناسان سياسي چندان به بررسي ترجيح انتخاباتي طبقات توجه نكرده‌اند و بيشتر، اصحاب رسانه به‌صورت ژورناليستي آن را مطرح كرده‌اند. با وجود چنين محدوديت‌هايي اين مقاله درصدد بررسي ترجيح انتخاباتي طبقات در ايران به‌صورت تجربي است. در اين تحقيق با عملياتي‌كردن مفهوم قشر و استفاده از سرشماري‌هاي عمومي نفوس و مسكن ايران در سال‌هاي 1385 و 1390، با تركيب سه معيار «وضع شغلي»، «گروه‌هاي عمده شغلي» و «سطح تحصيلات»، ساختار طبقاتي شهرستان‌هاي ايران تحليل مي‌شود و ارتباط آن با ترجيح انتخاباتي دوره‌هاي دهم و يازدهم رياست جمهوري بيان مي‌شود. روش پژوهش اين تحقيق، روش تطبيقي درون‌كشوري است. جامعه آماري همه داده‌هاي اسنادي در حداقل 335 شهرستان در سال 1385 و 1390 است. نتايج تحقيق در سطح شهرستاني نشان مي‌دهد كه ترجيحات انتخاباتي قشرها در ايران، شاهدي براي شكل‌گيري طبقات در ايران است. از رأس هرم قشربندي به پايين، ساختمندي طبقات و اقشار به‌تدريج ضعيف و ضعيف‌تر مي‌شود؛ به‌طوري‌كه در حالت عادي نمي‌توان خصلت ساختاري و گروهي براي قشرهاي كارگر تصور كرد. درواقع قشر كارگر از جنس طبقات منطقي است؛ درحالي‌كه قشرهاي بالا و طبقه متوسط مجموعه افرادي هستند كه مواضع، مضايق و مواهب نسبتاً مشتركي دارند و به همين دليل داراي رجحان‌ها و منافع مشترك‌اند.