توسعه مدلهاي پيش بيني ظرفيت بزرگراه هاي چهارخطه بين شهري ايران

بزرگراه‌هاي چهار خطه بخش عمده‌اي از شبكه راه‌هاي برون شهري ايران را شامل مي شوندو ظرفيت يك پارامتر مهم در بررسي شرايط و وضعيت ترافيكي آنها بويژه با در نظر گرفتن شرايط و رفتار رانندگي حاكم بر آنها در اين كشور مي باشد. هدف از اين تحقيق، مقايسه عملكرد مدلهاي برآورد ظرفيت ارائه شده توسط آئين نامه هاي تعدادي از كشوهاي ديگر كه براي تحليل ظرفيت بزرگراههاي ايران نيز كم و بيش مورد استفاده قرار گرفته اند، توسعه مدلهاي جديد براي پيش بيني ظرفيت در صورت لزوم و بالاخره، شناسائي پارامترهاي مؤثر بر ظرفيت اين نوع راهها بوده است. براي اين منظور در يك مطالعه تجربي، اطلاعات ترافيكي، هندسي و محيطي مربوط به 32 سايت مناسب از بزرگراه‌هاي چهار خطه كشور جمع‌آوري‌ و در تحليل ظرفيت اين نوع راهها مورد استفاده قرار گرفتند. بررسي و مقايسه نتايج حاصله با داده هاي ميداني نشان داد كه نتايج حاصله از آيين‌نامه‌هاي كشورهاي آمريكا، آلمان و اندونزي از دقت كمي برخوردار است. نتايج به دست آمده از توسعه دو مدل پيش بيني ظرفيت شبكه عصبي و رگرسيون خطي نشان داد كه اين دو مدل به ترتيب نتايج دقيق تري را نسبت به اين آئين نامه ها ارائه مي دهند همچنين نتايج حاصله از تحليل اطلاعات جمع‌آوري‌شده نشان داد كه عرض سواره‌رو ، اصطكاك جانبي ناشي از فعاليتهاي مجاور راه و ميزان تند و طولاني بودن شيب طولي، تأثيرگذارترين عوامل بر ظرفيت اين نوع راه‌ها مي‌باشند. از مدلهاي ساخته شده، براي تحليل ظرفيت بزرگراه‌هاي چهار خطه برون شهري ايران مي توان استفاده نمود.