پيش‌بيني بهزيستي روان‌شناختي در سالمندان بر اساس معنويت، قدرداني از خدا و حمايت اجتماعي ادراك‌شده

اهداف: امروزه مراقبت‌هاي روان‌شناختي از سالمندان به دليل قرار داشتن در معرض تهديدات بالقوه ناشي از بالارفتن سن، احساس تنهايي، كاهش تدريجي فعاليت‌هاي جسمي و افزايش شيوع بيماري‌هاي مزمن، انزواي اجتماعي و ناتواني‌هاي جسمي و ذهني، مورد توجه فزاينده‌اي قرار گرفته است. رويكرد جديد روان‌شناسي مثبت به سلامت رواني، تلاش دارد تا از طريق شناسايي و پرورش توانايي‌ها و شايستگي‌هاي رواني به ارتقاي بهداشت رواني افراد كمك كند. پژوهش حاضر در زمستان 1395 با هدف پيش‌بيني بهزيستي روان‌شناختي سالمندان بر اساس مؤلفه‌هاي روان‌شناسي مثبت شامل معنويت، قدرداني از خدا و حمايت اجتماعي ادراك‌شده انجام گرفت. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر از نوع توصيفي همبستگي بود. در اين پژوهش 211 سالمند در دامنه سني 60 تا 75 سال شامل 109 مرد (51/6) و 102 زن (48/4) غيرمقيم خانه سالمندان در شهرستان كاشان به روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شدند و به سؤالات جمعيت‌شناختي (سن، جنس، تحصيلات، وضيت تأهل و وضعيت اقتصادي) و مقياس‌هاي سلامت معنوي پالوتزين و اليسون، قدرداني از خداي امونس و همكاران، حمايت اجتماعي ادارك‌شده زيمت و همكاران و بهزيستي روان‌شناختي ريف پاسخ دادند. داده‌ها در دو سطح توصيفي (ميانگين و انحراف استاندارد) و استنباطي از طريق آزمون ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون گام‌به‌گام با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: ميانگين و انحراف استاندارد بهزيستي روان‌شناختي 10/68 ±77/1، معنويت 51/36 ±90/22، قدرداني از خدا 2/41 ±14/90، حمايت اجتماعي خانواده 4/2 ±21/6، حمايت اجتماعي دوستان 5/8 ±16/5 و حمايت اجتماعي افراد مهم 5 ±20/32 بود. نتايج تحليل رگرسيون گام‌به‌گام نشان داد كه به ترتيب، معنويت (0/001=P، 02/62=209,1F، 22/0= ∆R2 و 0/47= beta;)، حمايت اجتماعي خانواده (0/001=P، 06/11=208,1F، 039/0=∆R2 و 0/21= beta;)، قدرداني از خدا (001/0=P، 80/4=207,1F، 0/017=∆R2 و 0/16= beta;) در طي سه گام توانستند 27 درصد از واريانس بهزيستي روان‌شناختي سالمندان را به طور معناداري تبيين كنند. نتيجه گيري: نتايج پژوهش حاضر نشان داد افزايش معنويت، قدرداني از خدا و حمايت اجتماعي ادراك‌شده به‌ويژه از جانب خانواده موجب افزايش بهزيستي روان‌شناختي در سالمندان مي‌شود. از اين رو، تقويت و توجه به نيازهاي معنوي و حمايت اجتماعي ادراك‌شده سالمندان در سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي مراقبت‌هاي بهداشتي براي آنان مي‌تواند به افزايش بهزيستي روان‌شناختي در سالمندان كمك كند.