بررسي ارتباط بين فعاليت‌هاي روزانه زندگي و افسردگي در سالمندان شهرستان مانه و سملقان

اهداف: از عوامل خطر مهم بروز افسردگي در سالمندان، ناتواني جسمي آن‌ها در انجام فعاليت‌هاي معمول است و از سوي ديگر افسردگي با عواقبي همچون از بين رفتن علاقه در انجام فعاليت‌هاي روزمره و عدم استقلال همراه است. مطالعه حاضر با هدف تعيين توانايي در انجام فعاليت‌هاي روزانه زندگي در سالمندان و ارتباط آن با ميزان افسردگي در شهرستان مانه و سملقان در سال 1396 انجام شده است. مواد و روش ها: مطالعه از نوع بررسي مقطعي در سال 1396 انجام شده است. جامعه پژوهش كليه سالمندان (60 سال و بالاتر) شهرستان مانه و سملقان بود. نمونه‌گيري به روش خوشه‌اي چند‌مرحله‌اي بود و حجم نمونه 148 نفر تعيين شد. داده‌ها از طريق پرسش‌نامه‌هاي فعاليت‌هاي روزانه زندگي (ADL و IADL) و افسردگي سالمندان (GDS15) جمع‌آوري و تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي و آزمون‌هاي كاي‌اسكوئر، ضريب همبستگي پيرسون و آناليز رگرسيون صورت گرفت. يافته ها: از ميان شركت كنندگان 86 نفر (58/1 درصد) زن و 62 نفر (41/9 درصد) مرد بودند. 109 نفر (73/6 درصد) در گروه سني 60 تا 75 سال و مابقي بيشتر از 75 سال سن داشتند. از لحاظ افسردگي، 71 نفر (48 درصد) داراي افسردگي متوسط يا شديد بودند و از نظر فعاليت‌هاي روزمره زندگي 4 نفر (2/7 درصد) 2 نفر مرد و 2 نفر زن بودند سن آنها 68 و بالاتر بود. محل سكونت روستا، و ميزان درآمد ماهيانه آنها كمتر از 200 هزار تومان بود. 3 نفر (75%) با همسر و 1 نفر با فرزند زندگي مي كرد. از نظر فعاليت‌هاي روزمره با استفاده از ابزار 61 نفر (41/2 درصد) وابسته يا نيازمند به كمك بودند. ميان افسردگي و فعاليت‌هاي روزانه زندگي با 0/001 r=0/304) ، P) و بدون ابزار0/01 r=0/193) ، P) و در سالمندان رابطه منفي و معناداري وجود داشت؛ بدين معنا كه با افزايش يكي ديگري كاهش مي‌يافت يا بالعكس. نتيجه گيري: توانايي سالمندان در انجام فعاليت‌هاي روزانه زندگي (با و بدون ابزار)، پيشگويي‌كننده خوبي براي ابتلا به افسردگي در آن‌ها است. مي‌توان با بررسي سلامت و توانايي سالمندان در انجام فعاليت‌هاي روزانه، توسط تيم‌هاي بهداشتي و درماني و اعضاي خانواده سالمند، از پيشرفت ناتواني آن‌ها در انجام فعاليت‌هاي زندگي و ابتلاي آنان به افسردگي پيشگيري كرد.