تأثير تمرينات هوازي با شدت‌هاي ثابت و متغير بر تركيب بدن، برخي از عوامل فيزيولوژيك و انعقادي زنان ميانسال داراي اضافه وزن

مقدمه: فيبرينوژن يكي از مهم‌ترين عوامل التهابي و شاخص پيش‌بيني ‌كننده در بيماري‌هاي قلبي عروقي است. مطالعه حاضر با هدف بررسي تأثير تمرينات هوازي با شدت‌هاي ثابت و متغير بر تركيب بدن و برخي عوامل فيزيولوژيك و انعقادي زنان ميانسال داراي اضافه وزن انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه كاربردي و به‌روش نيمه‌تجربي در سال 1394 بر روي 30 زن در سه گروه 10 نفره تمرين هوازي با شدت ثابت، شدت متغير و كنترل در شهرستان بجنورد انجام شد. برنامه تمرين هوازي شامل 8 هفته تمرين هوازي، 30 دقيقه فعاليت هوازي با شدت ثابت معادل 60% ضربان قلب و با شدت متغير شامل 2 دقيقه ركاب زدن با شدت 50% حداكثر ضربان قلب و 1 دقيقه ركاب زدن با شدت 70% حداكثر ضربان قلب بود. سطوح فيبرينوژن، PT، PTT، تعداد پلاكت‌ها و  فاكتور غيرانعقادي در 24 ساعت قبل و 48 ساعت بعد از جلسه تمرين جمع‌آوري شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 25) و آزمون‌هاي تي همبسته، تحليل آناليز كواريانس (ANCOVA) و آزمون تعقيبي توكي به‌ترتيب براي تغييرات درون‌گروهي و بين‌گروهي انجام شد. ميزان p كمتر از 0.05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: وزن (شدت ثابت 0.001=p و شدت متغير 0.001=p)، شاخص توده بدني (شدت ثابت 0.001=p و شدت متغير 0.001=p)، فشارخون سيستولي (شدت ثابت 0.03=p و شدت متغير 0.001=p) و فشارخون دياستولي (شدت ثابت 0.001=p و شدت متغير 0.001=p) كاهش معني‌داري يافت؛ در‌صورتي‌كه درصد چربي بدن فقط در گروه تمرين هوازي با شدت ثابت كاهش معني‌داري يافت (001/=p). زمان پروترومبين (شدت ثابت 0.004=p و شدت متغير 0.009=p)، زمان نسبي ترومبوپلاستين  (شدت ثابت 0.005=p و شدت متغير 0.01=p)، فيبرينوژن (شدت ثابت 0.001=p و شدت متغير 0.02=p) و تعداد پلاكت‌ها (شدت ثابت 0.02=p و شدت متغير 0.001=p)، كاهش معني‌داري يافت؛ در‌صورتي‌كه فاكتور غيرانعقادي در هر دو گروه تمرين هوازي با شدت ثابت و متغير افزايش معني‌داري يافت (شدت ثابت 0.003=p و شدت متغير 0.001=p). ميزان انعطاف‌پذيري (شدت ثابت 0.003=p و شدت متغير 0.001=p) و حداكثر اكسيژن مصرفي (شدت ثابت 0.001=p و شدت متغير 0.001=p) در هر دو گروه تمرين هوازي با شدت ثابت و متغير افزايش معني‌داري يافت. نتيجه‌گيري: 8 هفته تمرين هوازي با دو شدت ثابت و متغير از طريق كاهش شاخص‌هاي تركيب بدن، فاكتورهاي انعقادي و افزايش شاخص‌هاي آمادگي جسماني در زنان داراي اضافه وزن مي‌تواند احتمالاً در بهبود سلامت قلب و عروق و كاهش التهاب مؤثر باشد.