تبيين نقش عوامل فضايي در استقرار الگوي بهينه مراكز خدمات روستايي مورد نواحي روستايي شهرستان طارم

دسترسي مناسب به خدمات در مناطق روستايي از جمله ضرورت‌هاي توسعه روستايي است. بررسي اين ضرورت در مناطق كوهستاني با توجه به آن كه رفاه ساكنان آن به دليل محدوديت‌هاي دسترسي، وابستگي بسيار زيادي به آن دارد از مهم‌ترين اقدامات بوده است. تحقيق حاضر به تبيين نقش عوامل فضايي بر استقرار الگوي بهينه مراكز خدمات روستايي در شهرستان طارم پرداخت. عوامل فضايي در سه عامل، انساني، فيزيكي و طبيعي و در 12 زيرمعيار تعيين شد. اهميت زيرمعيارها در پرسشنامه تخصصي و در تحليل شبكه(ANP) به دست آمد. پس از كنترل نرخ سازگاري ميان عامل‌ها و زيرمعيارها، نقشه پهنه‌بندي زيرمعيارها بر وزن آن‌ها اعمال و پهنه‌هاي كاملاً مناسب تعيين شد. در پايان نيز پس از كمي‌سازي زيرمعيارها، براي هر دهستان سه نقطه روستايي بر حسب نمره ويكور، به عنوان نواحي كاملاً مناسب براي استقرار مراكز خدمات روستايي تعيين شد. به ترتيب عامل‌هاي انساني، طبيعي و فيزيكي مهم‌ترين عوامل در استقرار الگوي خدمات‌رساني بودند. 6 % درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه، به دليل قابليت خدمات‌رساني داراي پهنه كاملاً مطلوب است. در اين پهنه 20 نقطه‌ روستايي قرار دارند. نقاط روستايي منتخب(براي هر دهستان سه روستا) از جمعيت و نرخ رشد مثبت و اشتغال بالايي برخوردار هستند. اين نواحي در مسيرهاي ارتباطي مناسب، مناطق پست و هموار قرار دارند. فاصله تمام نقاط روستايي به اين نواحي مناسب بوده و همچنين به لحاظ پايداري خدمات در فاصله مناسبي از خط گسل و رودخانه قرار دارند. همچنين تعداد خدمات بيشتري نيز دارند كه به لحاظ توجيه اقتصادي و هزينه‌هاي عمراني براي توسعه خدمات مناسب هستند. بدين‌ترتيب با تعيين نواحي مناسب براي مراكز خدمات روستايي، مي‌توان بسترهاي لازم براي رشد خدمات در اين مناطق را فراهم و با دسترسي مناسب تمام نواحي روستايي مورد مطالعه به اين خدمات، موجب توسعه روستايي شد.